Şehirde ve Uykusuz

Bütün gece yatakta dönüp duruyor ama bir türlü uyuyamıyor musunuz?

Gerçekçi olmak gerekirse şu sıralar dünya çok da güvenli bir yer gibi gelmiyor ve gardımızı indirebilmek için kendimizi güvende hissetmeye ihtiyacımız var. Sürekli kötü haber bombardımanına tutulduğumuzu düşünürsek stresten uzakta olmak hiç de kolay olmuyor. Stresin fazlası maalesef uyku problemlerini de beraberinde getiriyor ve yaşam kalitesinin düşmesine sebep oluyor.

Ottawa Üniversitesi’nden Prof. Doktor Jude Mary Cénat ve meslektaşlarının yakın zamanda yayımladıkları bir meta-analiz, küresel olayların farklı gruplar arasında ruh sağlığına olan etkilerine yönelik bulguları öne çıkarıyor. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre normal şartlarda yaşayan gruplarla kıyaslandığında pandeminin etki ettiği gruplar arasında uykusuzluk oldukça yaygın.

Peki uyku neden bu kadar önemli? Harvard Health Publishing’te yayınlanan bir makaleye göre uykusuz geceler anksiyete gibi ruh sağlığı problemleriyle ilintili. Bunun yanı sıra, kronik uykusuzluk da kalp problemi ve diyabet riskini artırırken, erken ölümle de ilişkili olduğu biliniyor.  

Evet, ünlü psikolog Abraham Maslow fizyolojik ihtiyaçları İhtiyaçlar Hiyerarşisinin altına yerleştirirken şaka yapmıyordu.

Daha iyi bir uyku için pratik öneriler

Harvard Tıp Fakültesi’nden  Doç. Dr. Suzanne Bertisch, gündelik alışkanlıklarımızda ufak değişiklikler yaparak uyku kalitemizi iyileştirebileceğimizi öne sürüyor. 

Çok kestirir misiniz? Michigan Eyalet Üniversitesi’nden Doktor Kimberley Fenn ve meslektaşları tarafından Sleep dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre kısa şekerlemeler uykusuzluğun yol açtığı problemlerin önüne geçmek için yetersiz. Fenn’e göre, bir kişi uzun süre uykusuz kaldığında, bu sadece gündüz bile olsa, bir uyku ihtiyacı doğar; özellikle de yavaş dalga uykusuna ihtiyaç artar. Yavaş dalga uykusu bizim için en yenileyici uyku aşamasıdır; bu aşamadayken yeterli uykuyu almadığımızda “uyku borcumuz” başlar. Kronik uykusuzluk bedenin bu borcu sürekli kapatma çabasının olduğunu gösterir. 

Daha iyi uyuyabilmek için şekerlemelerinize yeni bir düzen getirebilirsiniz. Akşamüstü yapılan kestirmeler gece uykunuzu zorlaştırabilir. Kestirdiğiniz saatleri eğer mümkünse değiştirmeyi deneyin ve bu değişikliğin uykunuza olan etkisini gözlemleyin. 

Çok fazla kafein tüketiminin – özellikle günün ileri saatlerinde – uykuyu bozduğu bilinmektedir. Günlük kahve, çay veya çikolata alışkanlıklarınızı gözden geçirerek bu konuda bir değişikliğe ihtiyaç duyup duymadığınızı tartabilirsiniz. 

Son olarak, Doktor Bertisch yatmadan en az 2 saat önce elektronik cihaz kullanmayı bırakmayı öneriyor. Bu öneri kişisel koşullarınıza bağlı olarak faydalı olabilir ya da olmayabilir. Örneğin, gece iyi çalışan biriyseniz ya da işte gece vardiyanız varsa, telefonunuzdan veya dizüstü bilgisayarınızdan uzak durmak pek de pratik olmayabilir. Ancak yapabileceğiniz en önemli şey, elektronik cihazlarınızı nasıl kullandığınıza dikkat etmektir. Saat 03.00’a kadar kendinizi sosyal medyada gezinirken buluyorsanız, telefon kullanımınızı gece belli bir noktadan sonra sınırlamak iyi bir fikir olabilir.

Sonuç olarak

İyi bir uykuya hayatta kalabilmek, sağlıklı düşünebilmek ve de sağlıklı bir şekilde hayatımızı sürdürebilmek için ihtiyaç duyarız. İyi bir uykuya doğru attığınız her adım, uyku kalitenizi büyük oranda artırmanıza yardımcı olacaktır.