En Uzak Gökcismi

Güneş sisteminde şimdiye kadar gözleyebildiğimiz en uzak cisim tespit edildi. “Farout” (çok uzak, ilginç, etkileyici) takma adı verilen kütle, Güneş’e Dünya’nın 100 katından fazla uzakta keşfedilen ilk cisim olma özelliğini taşıyor.

Farout, Güneş’ten yaklaşık 120 astronomi birimi (AB) uzaklıkta bulunuyor. Karşılaştırmak istersek, 1 AB Dünya’nın Güneş’e olan ortalama uzaklığını belirtirken; Pluto 34 AB, daha önce bilinen en uzak cisim olan Eris ise 96 AB mesafede bulunuyor. Sistemimizin dış sınırlarında gezen en uzak kuyruklu yıldızların ise yörüngelerinde yaklaşık 50.000 AB uzaklığa ulaştığı hesaplanıyor.

Resmi adı 2018 VG18 olan cisim gözlemciler tarafından ilk kez 10 Kasım günü, Hawaii – Mauna Kea dağında bulunan Japonlara ait 8 metrelik Subaru teleskobuyla tespit edildi. Keşfi yapan astronomlardan Scott Sheppard: “gök yüzündeki aşırı yavaş hareketi sebebiyle çok uzak olduğunu hemen anladık” dedi.

Şu ana kadar 2018 VG18 ile ilgili elde edilen kısıtlı bilgiler uzaklığı dışında cismin yaklaşık 500 – 600 km çapında olduğu, Güneş’in etrafındaki dönüşünü 1000 yıldan uzun sürede tamamladığı, katı yapıda olduğu ve pembemsi bir renkte olduğundan ibaret. Bu renk genelde milyarlarca yıl güneş ışık ışınlarına maruz kalmış buz kütlelerini işaret ediyor.

Sheppard’a göre 2018 VG18 büyüklüğü itibariyle, kendi yerçekimi ile kendisini küresel bir yapıya sıkıştıracak güce sahip olduğundan, bir cüce gezegen olarak kabul edilebilir ancak bu sıfatın verilebilmesi için daha fazla gözlem yapılması gerekiyor.

Aynı araştırmacılar daha önce de Güneş’ten 80 AB uzaklıkta 2015 TG387 – bilinen adıyla “The Goblin” – ve 84 AB uzaklıkta 2012 VP113 – “Biden” adı verilen uzak cisimleri de keşfetmişti. Sistemimizin uzak köşelerine yapılan bu araştırmaların esas amaçlarından en önemlisi şimdiye kadar sadece diğer uzak cisimler üzerindeki kütle çekimi etkisini gözleyebildiğimiz efsanevi 9. gezegeni (X Gezegeni) tespit edebilmek.