Yaşam için gerekli asgari genleri taşıyor
ABD’nin önde gelen genetikçilerinden oluşan bir ekip, yalnızca yaşam için gerekli asgari genleri taşıyan bir hücre tasarlayıp sentezlediler.
İnsan genomunun (toplam gen havuzu) belirlenmesindeki öncü çalışmalarıyla ün kazanmış olan Craig Venter ile Clyde Hutchison yönetimindeki ekipçe sentezlenen yapay hücre, yalnızca 473 genden oluşuyor. Karşılaştırmak için, insan genomunda 20.000 – 25.000 arasında gen bulunduğu düşünülüyor.
Ekip daha önce 2010 yılında da Mycoplasma mycoides adlı bir bakteri türünün genomuna, laboratuvarda kimyasal maddelerden sentezledikleri bir gen eklemiş ve bakteri bu yeni genomuyla bölünüp üremeye başlamıştı.
Yeni çalışmalarında yaşam için gerekli asgari sayıdaki genleri belirlemek için yine aynı bakteriden yararlanan araştırmacılar, genlere teker teker “transpozon” denen yabancı DNA dizileri ekleyip işlevsiz hale getirerek, sonunda “olmazsa olmaz” genleri belirleyerek, yalnızca bu genleri içeren “minimal genomu” taşıyan bakteriler ürettiler.
JCVI-syn3.0 adı verilen yapay hücre, taşıdığı 473 genle, doğada kendi kendini kopyalayabilen en küçük hücreninkinden daha küçük bir genoma sahip.
Hücrede, ötekilerde bulunan DNA değiştirici genlerle lipoprotein (yağ proteini) kodlayan genler bulunmuyor. Hücredeki genlerin yüzde 31’inin işlevleri de henüz belirlenebilmiş değil.
REFERENCES
- 1. “Creation of minimal cell with just the genes needed for independent life” American Association for the Advancement of Science