Uzay Tozları

Gezegenimiz güneşin yörüngesinde dönerken, dünya dışı toz bulutlarının arasından süzülür. Kuyruklu yıldızlardan veya asteroitlerden gelen bu gezegenler arası mikrometeoritler, atmosferden geçip Dünya yüzeyine ulaşan milimetrenin onda biri ile yüzde biri arasında parçacıklardır.

Bu milimetrik boyuttaki toz tanelerinin toplanması ve izlenmesindeki zorluk nedeniyle yüzeye ulaşan kesin miktar hiçbir zaman hesaplanamamıştır. En büyük sorun, Dünya’nın kendisinin ve atmosferinin de tozlu yerler olmasıdır; bu yüzden eğer toz topluyorsanız, Dünya tozu ile uzay tozu arasında nasıl bir ayrım yaparsınız?

Son 20 yıldır, bir grup bilim insanı, Dünya’nın en az tozlu yerinde, yani Antarktika’nın merkezindeki her zaman kar ve buzla kaplı düzlüklerde toz topladı.

Fransa, ABD ve Birleşik Krallık’tan araştırmacıların uluslararası işbirliği, Antarktika sahilinden 1.100 kilometre uzaklıkta bulunan Dome C adlı Fransız-İtalyan Concordia İstasyonu’na 20 yıl boyunca altı sefer düzenledi. Dome C alanı, karasal tozun neredeyse yokluğu ve düşük kar birikimi oranları nedeniyle mikrometeoritlerin incelenmesi için ideal kabul edilen bir yerdir.

Son 20 yılda Antarktika’da, araştırmacılar kazdıkları üç kar çukurundan 2.000’den fazla mikrometeorit topladılar. İlk olarak, 1995’ten önce biriken kar katmanlarına ulaşmak için iki metre veya daha fazla kazmak zorunda kaldılar. Daha sonra ekstra temiz aletler kullana

rak yüzlerce kilogram kar toplayıp eriterek, soğuk sudan bu minik hazineleri elediler.

Araştırmacılar, 15 Nisan’da ScienceDirect’de yayımlanan çalışmalarına göre, bu kısıtlı örnekten dünyanın geri kalanına ekstrapolasyon yaparak, uzaydan gelen minik çakılların her yıl 5.200 metrik tonluk bir ağırlık artışına neden olduğunu bildirdi.

Mikrometeorit akışının teorik tahminlerle karşılaştırılması, mikrometeoritlerin çoğunun muhtemelen kuyruklu yıldızlardan (%80) ve geri kalanının da asteroitlerden geldiğini doğrulamaktadır.