Hollandalılar Niye Uzuyor?

Hollandalıların son 150 yıl içinde 20 cm uzadıkları ve dünyanın en uzun boylu insanları sıfatını Amerikalıların elinden aldıkları biliniyordu. Günümüzde Hollandalı erkeklerin ortalama boyu 1,83 m, kadınlarınkiyse 1,71 m. Bu gelişme şimdiye kadar artan refah, zengin bir diyet ve sağlıklı yaşam gibi etkenlere bağlanıyordu. Ancak, yeni bir çalışma, bu olguda insanların süregelen evriminin de payı olduğuna işaret ediyor.

İstatistikler uzun boylu Hollandalı erkeklerin daha fazla sayıda çocuk sahibi olduklarını ve bu çocuklardan daha çoğunun hayatta kaldığını gösteriyor. Bu da, uzun boy genlerini taşıyan çocukların nüfus içinde çoğalması anlamına geliyor. Ama araştırmacılar, çevresel etkilerin de gelişmede önemli rol oynadığının altını çiziyorlar. Bunlardan en önemlileri, Hollanda’nın zamanla bir süt ve süt ürünleri üreticisi ülke haline gelmesi ve giderek adaletli hale gelen gelir dağılımı sayesinde toplumun gıda rejiminin zenginleşmesi.

Ancak,  araştırmalar Norveç, İsveç, Danimarka ve Estonya’nın da dahil olduğu kuzey ülkelerinde uzun boy yönünde seçilim gösteren evrimin her yerde aynı yönde ilerlemediğini ortaya koyuyor. Örneğin, iki yüzyıl kadar en uzun boy ortalamasına sahip olan Amerikalılar 20. yüzyılda bu sıfatlarını Kuzey Avrupalılara kaptırarak günümüzde dünyanın en şişman olanları sıfatını kazanmışlar. Ayrıca, araştırmalar ABD’de doğal seçilimin boy kısalması yönünde işlediğini ortaya koyuyor. Nedeni, Orta boylu erkeklerin daha çok çocuk sahibi olmaları. Kadınlardaysa çocuk sayısı kısa boylularda artıyor.

Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’ndan Gert Stulp’un Proceedings of the Royal Society B dergisinde online yayınlanan çalışması, Hollanda’nın üç kuzey vilayetinde yaşayan, anne-babaları Hollandalı olan yaşları 45’in üzerinde yaklaşık 43.000 kişi hakkında bir veri tabanından alınan istatistiklere dayanıyor. Kendisi de 2 metre boyunda olan Stulp ve ekibinin bulguları, uzun boylu erkeklerin daha fazla çocuk sahibi olduklarını net bir şekilde ortaya koyuyor. Kadınlardaysa orta boylular çocuk sahibi olmada daha başarılı. Uzun boylular daha zor eş buldukları, kısa boylular da daha çok çocuk kaybettikleri için daha az başarılılar.

Stulp, bulguların, Hollandalıların uzun boy yönünde evrilmekte olduklarını gösterdiği görüşünde. Yale Üniversiitesi’nden evrimsel biyolog Stephen Stearns, araştırmada görev almadığı halde Stulp’un çıkarımlarını paylaşıyor. Stearns’a göre bu olguların nedenlerinden biri, kadınların, çocuklarına aktaracak daha çok genetik kaynağa sahip oldukları düşüncesiyle uzun boylu erkekleri tercih etmeleri. Ayrıca uzun boylu erkeklerin hastalığa daha dirençli olmaları ve boşandıktan sonra ikinci bir aile kurmaya daha yatkın olmaları da olası nedenler arasında sıralanıyor.