Güneş’ten de Sıcak

Çin’in deneysel süper iletken tokamak füzyon reaktörü (EAST) 100 milyon °C ısıya ulaşarak rekor kırdı. Güneş’in merkezinden yaklaşık 6 kat daha yüksek sıcaklığa ulaşılan bu deneyde füzyon yoluyla temiz enerji üretmeye bir adım daha yaklaşıldı.

Tokamak tipi reaktörler hidrojen izotopunu (genellikle döteryum) yüksek sıcaklıklarda plazma haline getirip toroidal şekilli (halka şeklinde) bir haznede sıkıştırarak bazı çekirdekleri füzyona zorlamak yoluyla çalışıyor. Güneş’in merkezindeki reaksiyona benzer prensipteki bu sistemle elde edilen enerjinin yan ürünleri radyoaktif olmadığından dünya için tehlikesi en düşük, temiz enerji yöntemi olarak nitelendiriliyor.

EAST reaktörü en fazla 10 saniye koruyabildiği bu rekor ısısını simit şeklindeki vakumlanmış yanma odasına enjekte edilen hidrojen atomlarının 4 ayrı yöntemle ısıtılarak plazma haline getirilmesinin ardından süper iletken mıknatıslarla sıkıştırılarak daha da sıcak hale getirilmesiyle elde etti. Sonuçta oluşan güneş merkezi benzeri ortamda hidrojen atomları birleşerek inanılmaz miktarda enerji açığa çıkarıyor. Bilim insanlarının bu deneylerdeki amacı kendini koruyabilen bir füzyon ortamı oluşturup reaktörün tükettiğinden fazla enerji üretmesini sağlayabilmek.