Görme Engelliler İçin Biyonik Müjde

Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nden araştırmacılar, görme engelli insanları, kısmen de olsa, yeniden görme yetisine kavuşturacak bir teknoloji geliştirdiklerini açıkladı. Elon Musk’ın bilim dünyasında oldukça tartışmalı görüşlere yol açan Neuralink teknolojisini açıkladığı şu günlerde iddialı bir çıkış olmakla beraber, yeterli finansman sağlandığı takdirde insan deneylerine başlayabilecekleri belirtiliyor.

On küsur yıldır üzerine çalışılan söz konusu biyonik göz (Gennaris Bionic Vision System), hasar görmüş optik sinirleri pas geçerek, verileri doğrudan beyindeki görsel işlem merkezine ulaştırıyor. Bunun için, önce beyne 9x9mm boyunda devrelerden oluşan bir dizi implant yerleştiriliyor. Üzerinde bir kamera ile kablosuz veri aktarıcı bulunan özel bir başlık ise, verileri cep telefonu boyunda bir harici işlemciye gönderiyor, oradan da implanta yollayarak beyne ulaşmasını sağlıyor.

Monash Üniversitesi Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nden Profesör Arthur Lowery, ‘‘teknolojimiz, 172 farklı ışık noktasının (fosfen) kombinasyonlarından oluşan görsel desenler sayesinde, hastaların kapalı ve açık alanlarda hareket etmesine, etraflarındaki nesneleri ve insanları algılayabilmesine olanak tanıyacak’’ diyor. Aynı zamanda, omurilik hasarından kaynaklı felç gibi sorunlara veya epilepsi gibi diğer sinir sistemi bozukluklarına da çare olabileceği öngörülüyor.

Temmuz ayında yürütülen deneylerde, Gennaris teçhizatının üç koyunun beynine yerleştirildiği ve herhangi bir olumsuz etki gözlenmeden 2.700 saat çalıştığı belirtiliyor. İnsan deneylerinin ne zaman başlayacağı ise, henüz belli değil.

Houston, ABD’deki Baylor Tıp Okulu’nda geliştirilen ve yine beyin implantı ile çalışan başka bir ‘‘görme protezinin’’, görme engellilerin harflerin şekillerini seçebilmesini sağladığı da, geçtiğimiz Mayıs ayında açıklanmıştı.

Beyin implantları ve beyin-makine arabirimleri, geçtiğimiz birkaç yıldır hızla ilerleyen ve iddialı araştırmalara sahne olan konular. Özellikle Elon Musk’ın Neuralink adlı şirketinin yürüttüğü araştırmalar, akademik camia tarafından şüpheyle karşılanıyor; genel kanı, Neuralink’in, henüz, daha önceden bilinmeyen bir şey söylemediği ve bu sebeple de biraz abartıldığı. Büyük yatırımlar gerektiren Neuralink teknolojileri övgü alsa dahi, yakın zamanda bu teknolojiler ile yapılabilecek şeyler hakkında biraz fazla iddialı konuşulduğu belirtiliyor.

İddialar ne olursa olsun, sinir sistemine ilişkin teknolojiler ve yenilikler hız kesmeyecek gibi görünüyor. Henüz çözümü olmayan sağlık sorunlarını ortadan kaldırıp kaldıramayacağını da zaman gösterecek.