#

En Büyük Galaktik Yapı

Bilim Dalları
Etiketler

Gökbilimciler şimdiye kadar bilinen en büyük radyo galaksiyi keşfettiler. Tesadüf eseri keşfedilen ve Alcyoneus adı verilen dev galaktik yapının nasıl bu kadar büyüdüğü ise bilinmiyor.

Radyo galaksiler evrenin gizemli devlerinden. Genellikle sıradan bir sarmal ev sahibi galaksinin merkezindeki süper kütleli karadeliğin toplanma diski tarafından, zıt iki yönde uzaya fırlatılan, ışık hızına yakın plazma jetlerinin oluşturduğu bu galaktik yapılar, radyo dalgalarında çok aktif oldukları için bu adı alıyorlar.

Galaksi merkezlerindeki dev kara deliklerin bu tip yapılar oluşturması şaşırtıcı değil, Samanyolu’nun da mütevazı büyüklükte, benzer yapıları var; ancak Alcyoneus’un bu genişliğe nasıl ulaştığı bilim insanlarını şaşkınlığa düşürüyor.

11 Şubat’ta yayımlanan araştırma sonuçlarına göre Alcyoneus, yaklaşık 5,04 megaparsek -veya- 16 milyon ışık yılı genişliğinde.

Karşılaştırmak gerekirse bu, Samanyolu Galaksisi’nin yaklaşık 10 katı uzunluğa eşit. Hatta en yakın galaktik komşumuz olan Andromeda’nın Samanyolu’ndan 2,5 milyon ışık yılı uzaklıkta olduğu düşünülürse, Alcyoneus, iki galaksi ve aralarındaki mesafenin toplamından beş kat kadar daha geniş.

Yaklaşık 3 milyar ışık yılı uzaklıktaki dev cisim, eğer gözle görülebilseydi, bu muazzam mesafeye rağmen gökyüzünde Ay büyüklüğünde bir alanı kaplardı.

Araştırmacılar, yeni galaktik yapıyı ilk olarak, Avrupa’daki 52 lokasyona dağılmış yaklaşık 20.000 radyo teleskobunu birbirine bağlayarak oluşturulan bir ağ olan, Düşük Frekans Dizisi (LOFAR) tarafından toplanan verileri inceledikten sonra tesadüfen fark ettiler. LOFAR teleskobunun radyo gözlerinin, devi yalnızca şimdi görmüş olması, jetlerinin nispeten soluk olmasından kaynaklanmaktadır.

Alcyoneus, tüm galaksileri birbirine bağladığına inanılan kozmik ağ olarak da bilinen evrenimizin yapısı hakkında yeni ipuçları sunabilir. Bu karmaşık ağ, dev boşluklarla ayrılmış kümelenmiş gökadaların iplikçiklerinden oluşuyor.

Galaksiler arası ortam, galaksinin büyük plazma tüylerinin şekillenmesinde rol oynuyor olabilir. Bu nedenle, araştırmacılar, çevresinde olağandışı büyüklüğünü açıklayabilecek herhangi bir şey olup olmadığını görmek için Alcyoneus’un bulunduğu yöreyi daha fazla araştırmayı planlıyorlar.

REFERENCES

  • 1. https://www.livescience.com/largest-galaxy-ever-spotted
  • 2. https://phys.org/news/2022-02-astronomers-largest-radio-galaxy.html
  • 3. https://www.space.com/large-radio-galaxy-alcyoneus-discovery