Uykusuzluk Tatlı İsteğini Tetikler mi?

Geceleri gerçekten kaç saat uyku uyuyorsunuz?

Erken yatmaya karar verdiğiniz bir gece yine kendinizi Instagram hesabınıza bakakalmış bir şekilde sosyal medyanın en güncel haberlerini tararken buluyorsunuz. Saatinize baktığınızda çoktan 02.15 oluvermiş.

Bu durum tanıdık geliyor mu?

Bir de sabah erkenden dersinizin veya toplantınızın olduğunu düşünsek günü kafeinsiz ya da tatlısız geçirmeyi hayal bile etmek neredeyse imkânsız. Kafeinli içecekler ve tatlılar gün içinde enerjimizi toplamak için bize güç verir fakat kalorisi yüksek/besin değeri düşük seçeneklere yönelmeyi alışkanlık haline getirirsek sağlıksız kilo alma riskine girebiliriz.

Uyku sağlığı araştırmacıları yakın zamanda az uykuyla, meyve suyu ve tatlandırıcılı şekerli içecek tüketimi arasındaki ilişkiyi gösteren yeni verilere ulaştılar. 

Bazıları kısa ve tatlı sever

California San Francisco Üniversitesi araştırmacılarının Sleep Health dergisinin Aralık sayısında yazdıklarına göre 5 saatten az uyku, kafeinli ve şekerli içecek tüketimindeki artışla ilintili.

UCSF psikiyatri bölümünde Yrd. Doç. Dr. Aric A. Prather ve ekibi uyku süresiyle içecek (kafeinli ve kafeinsiz tatlandırıcılı içecekler, meyve suları, tatlandırıcılı içecekler, sade kahve, çay ve su)  tüketimini incelemek üzere 2005-2012 Ulusal Sağlık ve Beslenme İnceleme Anketi verilerini kullandılar. 18.779 yetişkin denek içecek tüketimini 2 gün (iki 24-saatlik periyot) boyunca rapor etti. Az uyuyanlar, gece boyunca 7-8 saat uyuyanlarla kıyaslandılar.

Araştırmacılar 5 saat ya da daha az uyuyanların şekerli içecek tüketimlerinde yüzde 21 artış olduğunu, oysa daha fazla uyuyanların kahve ve su tüketimlerinin daha az olduğunu buldular.

Uyku ve yemek

King’s College Londra’dan çıkan bir meta-analiz de, az uykuyla yiyecek tüketimi arasında benzer bir ilişkiyi buldular. Çalışma araştırmacıları uykusuz kalan kişilerin günde ortalama 385 kcal daha fazla aldıklarını bildirdiler.

Az uykucuların aldıkları ekstra kalorilerin hepsi karbonhidratlardan gelmiyordu. Orantısal olarak yağ alımı daha fazla, protein ise daha azdı, fakat karbonhidrat tüketiminde hiçbir değişiklik yoktu.

Uykusuz kalan katılımcılar yaklaşık 3,5-5,5 saat uyurken, kontrol grubundakiler ortalama 12 saat uyudu.

Katılımcıların kalori artışıyla ilgili cevapları ararken, araştırmacılar uykusuz kalan kişilerin yiyecek arama motivasyonlarının daha yüksek olabileceğini, dolayısıyla normalden daha fazla kalori aldıklarını ileri sürüyorlar. Alternatif olarak da uykusuzluk vücudun biyolojik saatini bozabilir ve açlık/tokluk sinyalleriyle oynayabilir.

Daha fazla araştırma ihtiyacı

UCSF araştırmacıları bir sonuca varmanın çok erken olduğunu söylüyor ve ekliyorlar, “Düzensiz uykuya kafeinli içecekler sebep olsa bile, az uykunun kişinin tatlandırılmış ve kafeinli içeceklere karşı açlığını tetiklemesi de mümkün.”  Dolaysıyla, şekerli içecekle uyku arasındaki bağlantı hakkında daha çok araştırma gerekiyor.

Uyku alışkanlığınızla ilgili bir farkındalık geliştirmek için ve gerçekten her gece kaç saat uyku uyuduğunuzu not etmek için yatağınızın yakınlarında bir uyku ajandası bulundurmayı düşünebilirsiniz. Ayrıca ekstra bir şişe şekerli içeceğe ya da atıştırmalığa dokunmadan önce derin bir nefes almayı deneyin.

Vücudunuzun doğal sinyallerini dinleyin ama unutmayın ki uykunuzu tam alamadığınızda o sinyaller optimum düzeyde çalışmıyor olabilir.