#

Sürüngenlerde Alet Kullanımı

Bilim Dalları

İnsansı maymunlar, öteki bazı primatlar ve bazı böceklerin avlarını yakalamak için alet kullandıkları uzun zamandır biliniyor. Ancak araştırmacılar, av yakalamak için araçlardan yararlanma yönteminin ilk kez sürüngenler tarafından da kullanıldığını belgelediler.

Amerika’da yaşayan ve halen Louisiana Üniversitesi’nde görevli olan zoolog Vladimir Dinets, önce Hindistan’ın madras kentinde aynı zamanda ak balıkçıl kuşların üreme mevsiminde yuva yaptıkları bir doğal parktabir timsahın (krokodil) kafasının ön kısmında birkaç dal parçası olduğu halde saatlerce hareketsiz beklediğini gözlemiş. Bir kuş dal parçalarını almak üzere yaklaştığındaysa hareketsiz timsah aniden fırlayarak kuşu yakalamaya çalışmış, ama başaramamış.  Başının üzerinde dal parçaları taşıma davranışının rastlantısal olup olmadığını belirleyemeyen araştırmacı, daha sonra Florida’da krokodil ve aligatorların yaşadığı dört doğal parktan balıkçılların tünek yerlerinin bulunduğu ikisinde  (Amerika timsahı) 13 yıl görev yapan J.C. Brıeggen ve J.D Brueggen’den düzenli olarak balıkçılların harıl harıl dal parçaları aradıkları yuva kurma mevsimlerinde timsahlardan aynı davranışı gözlediklerini dinlemiş.

Nihayet Dinets, timsahların gerçekten bu hileden yararlanıp yararlanmadıklarını belirlemek için Louisiana eyaletinde daha iri balıkçılların da tünek yerlerinin bulunduğu iki tisah parkıyla, yakınlarda ama balıkçılların itibar etmediklerikleri iki ayrı timsah göletini bir yıl süreyle düzenli olarak gözlemiş. Araştırmacının  Ethology, Ecology & Evolution adlı dergide yayımladığı gözlem sonuçları, timsahların kuşkuya yer bırakmayacak şekilde kuş yakalamak için kafalarında dal taşıma hilesine başvurduklarını ortaya koymuş. Bulgulara göre, timsahlar bu hileye yalnızca balıkçılların bulunduğu park ve göletlerde başvuruyor. Davranışın yalnızca balıkçılların Mart sonları ve Haziran başları arasındaki çiftl eşme döneminde görüldüğünü kaydeden araştırmacı, en sık olarak da Mart sonu ve Mayıs başı arasında yuva kurmmart en sık sergilendiği dönemse, Mart sonoarı ve Mayıs başları arasındaki yuva kurma faaliyeti sırasında izlendiğini belirtiyor.

Dinets kuşların da tünek ve üreme için yalnızca timsahların ve büyük ağaçların bulunduğu sulak alanları tercih ettiklerini kaydediyor. Araştırmacıya göre bunun da nedeni, timsahların yılan ve öteki yırtıcıları balıkçılların yuvalarına erişmesini engellemeleri olabilir. 

REFERENCES

  • 1. Ethology, Ecology and Evolution, Taylor andFrancis Online,“Crocodilians use tools for hunting”, 29 Kasım 2013, http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/03949370.2013.858276#.UqHPoCeKI4n,
  • 2. “First Example of Tool Use in Reptiles”, ScienceNOW, 5 Aralık 2013