Plüton Yüzünü Göstermeye Başladı

Dokuz yılı ve yaklaşık 5 milyar kilometreyi aşan yolculuk sonunda hedefi olan “cüce gezegen” Plüton’la temmuz ortasındaki randevusu için son düzlüğe giren Yeni Ufuklar “New Horizons” uzay aracı, aldığı ilk görüntülerde bu gizemli gökcismi üzerinde yüzey şekilleri olduğunun kanıtlarını belirledi. Bunlar, görüntülerde koyu ve açık bölgeler olarak izlenebiliyor.

NASA tarafından 19 Ocak 2006 tarihinde uzaya fırlatılan araç, nisan başından ortasına kadar Uzun Menzilli Keşif Aygıtı (Long-Range Reconnaissance Instrument – LORRI) adlı kamerasının hedefine aldığı cüce gezegenin görüntülerini 113 milyon kilometre uzaktan çekti. Bu mesafe, Dünya ile Güneş arasındaki mesafeden (Ortalama 150 milyon km) daha kısa. Bu uzaklıktan bile, görüntülerde Plüton üzerindeki koyu ve açık bölgeler rahatlıkla seçilebiliyor. Açık lekelerden biri kutuplardan birinin üzerinde izlendiği için, NASA araştırmacıları bunun “kutup başlığı” denen buzulların varlığına işaret edebileceğini belirtiyorlar.

Görüntülerde Plüton’un çevresinde 6,4 günde bir dolanan büyük uydusu Charon da izlenebiliyor. Ancak kamerayla saniyenin onda biri süreyle yapılan pozlamanın kısalığı nedeniyle Charon üzerinde herhangi bir detay izlenemediği gibi, Plüton’un çok daha küçük ve soluk olan Nix, Hydra, Kerberos ve Styx adlı öteki dört uydusu fotoğraflarda görünmüyor.

Yeni Ufuklar, Plüton’a en yakın olacağı noktaya 14 Temmuz günü gelecek. Bu noktada araç cüce gezegene 12.500 km mesafede olacak. Daha önce NASA araştırmacıları, “Araç bu mesafede Dünya üzerinde olsaydı şehirlerdeki binaları tek tek gözleyebileceklerdi” demişlerdi. 

1930 yılındaki keşfinden sonra uzun süre Güneş Sistemi’nin 9. gezegeni olarak bilinen Plüton, Uluslararası Astronomi Birliği’nin 2006’da aldığı tartışmalı bir kararla “cüce gezegen” statüsüne düşürülmüştü.

Neptün’ün yörüngesinin dışında yer alan ve Güneş Sistemi’nin oluşum artıkları olan çeşitli büyüklüklerde kaya ve buz parçalarından oluşan Kuiper Kuşağı adlı bir disk içinde oluştuğu düşünülen Plüton, Güneş çevresindeki turunu 247,68 yılda tamamlıyor. 2306 km çapındaki  (Ay’ınkinin 2/3’ü) Plüton’un 1700 km çapındaki bir kaya çekirdeğin üzerinde buz katmanlarından oluştuğu ve yüzey sıcaklığının da -230 ile -240 derece arasında değiştiği sanılıyor.