Kozmik Ağın En Eski İplikçikleri

James Webb Uzay Teleskobu’nu kullanan gökbilimciler, “kozmik ağın” şimdiye kadar tespit edilen en eski ipliği olabilecek bir antik gökada kümesi keşfettiler.

Galaksiler, evren içerisinde rastgele dağılmamıştır. Sadece kümeler halinde değil, aynı zamanda aralarında devasa boşluklar bulunan geniş, birbirine bağlı, ipliksi yapılar halinde bir araya gelirler. Evrenin ilk zamanlarında ince ipliklerden oluşan bu “kozmik ağ”, kütle çekimi maddeyi bir araya getirdikçe, zaman içinde daha belirgin hale geldi.

Gökbilimciler, James Webb Uzay Teleskobu’ndan alınan verileri kullanarak, 3 milyon ışıkyılı boyunca uzanan, birbirine yakın 10 gökadadan ve gaz birikimlerinden oluşan devasa bir kol keşfettiler. Araştırmacılara göre, bu yaşlı gaz ve yıldız kümeleri, kozmik ağın bilinen en eski ipliğini temsil ediyor olabilir.

Büyük Patlama’dan sadece 830 milyon yıl sonra oluştuğu hesaplanan yapı, merkezinde aktif, süper kütleli bir kara delik bulunan parlak bir kuasar tarafından sabitlenmiştir. Ekip, iplikçiğin eninde sonunda, yakın evrendeki iyi bilinen Koma Kümesi gibi devasa bir gökada kümesine dönüşeceğine inanıyor.

Araştırmacılar, karadeliklerin, maddeyi bir araya getiren yerçekimi merkezleri gibi davranarak ve bazen de son derece aktif kuasarların etrafında dönen “kozmik rüzgârlar” ile uzaklara fırlatarak, kozmik ağı oluşturmaya yardımcı olduğunu varsayıyorlar.

Bu keşif, asıl amacı en eski karadeliklerin kozmik ortamlarını incelemek olan ASPIRE projesinden (A Spectroscopic Survey of Biased Halos In The Reionization Era – Yeniden İyonlaşma Döneminde Etkilenmiş Halelerin Spektroskopik Araştırması) geliyor. Projenin hedefi, Büyük Patlama’dan sonraki, yeniden iyonlaşma dönemi olarak bilinen, ilk milyar yıl içinde oluşmuş 25 kuasarı gözlemlemek.