Evrenin Ucundaki Dev Karadelikler

Gökbilimciler evrenin ilk döneminde oluşmuş 83 adet süper kütleli kara delik keşfettiler. Keşif bu tip gök cisimlerinin zamanın başlangıcında düşündüğümüzden daha yaygın olduğunu ve mevcut kozmolojik modelimizin değişebileceğini gösteriyor.

Galaksilerin merkezlerinde bulunan süper kütleli karadelikler, güneşten milyonlarca, hatta milyarlarca kat daha büyük olabilirler. Günümüzde yaygın olmalarına rağmen ilk ne zaman oluştukları ve evrenin erken dönemimde ne derece yaygın oldukları bilinmiyor. Bir karadeliğin kendisi görülebilir olmasa da etrafında yoğun gaz ve toz toplandığında yüksek çekim gücü, sürtünmeyle ışıyarak onu uzaydaki en parlak cisimlerden olan bir “kuasar”a dönüştürüp çok uzaklardan görülebilmesine yol açıyor.

Evrenin erken yaşlarında bu tip kuasarlar olduğu bilinmesine rağmen bu kadar fazla sayıda bulunmaları bilim insanlarını şaşırttı. Bir süper kütleli karadeliğin oluşması için milyonlarca hatta milyarca güneş kütlesi kadar maddeyi toplaması uzun zaman gerektiren bir süreç. Japon, Taiwan’lı ve Amerikalı astronomların Havai’deki Subaru teleskobuyla yaptıkları araştırmalar sonucu bulunan bu yeni süper kütleli kara deliklerin bazıları 13 milyar yıldan fazla yaşında. Evrenin yaklaşık 13,8 milyar yaşında olduğu düşünülüyor ve ilk yıldızların Büyük Patlama’dan yaklaşık 500 milyon yıl sonra, erken evrende nötr hidrojenin tekrar iyonize olmasından sonra ortaya çıktıkları düşünülüyor. Bu, kuasarların oluşması için sadece birkaç yüz milyon yıl süre bırakıyor.

Yeni bulgular, bir kenarı bir milyar ışık yılı olan her bir uzay küpünde yaklaşık bir adet süper kütleli karadelik ve buna bağlı bir kuasar bulunduğunu göstermekte. Bu yeni kuasar popülasyon verileri, evrenin ilk dönemindeki süper kütleli kara deliklerin oluşumu hakkında daha fazla bilgi edinmemize yardımcı olacak.