#

Europa Okyanusu

Bilim Dalları

Dünya’dakinin iki katı suya sahip…

NASA’nın Hubble Uzay Teleskopu’ndan yararlanan gökbilimciler, Jüpiter’in en büyük dört uydusundan biri olan Europa’nın güney kutbu yakınlarından uzaya buhar püskürttüğüne işaret eden görüntüler belirlediler.

Daha önceki gözlemler Europa’nın, sıcak bir kayaç manto tabakasının üzerinde uyduyu çepeçevre saran sıcak ve tuzlu bir okyanusa sahip olduğunu gösteren işaretler ortaya koymuştu.

Europa’daki okyanusun Dünya okyanuslarındaki suyun iki katı hacminde su içerdiği, ancak kalınlığı bilinmeyen çok soğuk ve katı bir buz tabakasıyla kaplı olduğu düşünülüyor. Okyanusun sularının, Jüpiter’in büyük kütleçekiminin yol açtığı streslerle çatlayan kabuğundan yüzeye sızarak donduğu biliniyor.

Gökbilimciler, Europa’daki okyanusun Güneş Sistemi’nde yaşam desteklemeye en uygun yerlerden biri olduğu görüşündeler.

Hubble Uzay Teleskopu Bilim Enstitüsü gökbilimcilerce yapılan gözlemlerde buhar püskürtüleri, Europa’nın seyrek bir atmosfere sahip olup olmadığını belirlemek için yapılan gözlemler sırasında belirlenmiş. Araştırmacıların kullandığı teknik, uydunun Jüpiter’in önünden geçerken olası atmosferinin Jüpiter’den yansıyan güneş ışığının şiddetinde bir düşmeye yol açacağı hesabına dayanıyor.

Son 10 ay içinde yapılan 15 gözlemin üçünde buhar olduğu düşünülen püskürtülere rastlanmış. Buz ve sıvı haldeki su basınç olmayan uzay boşluğunda süblimleşme denen bir süreçle hemen gaz haline (su buharı) geçiyor.

Gözlemlerde püskürtülerin yüzeyden 200 km kadar yükseldiği belirlenmiş. Daha sonra gazın yeniden Europa üzerine yağdığı tahmin ediliyor.

NASA’nın uzun vadeli planlarında Europa üzerine kalın buz tabakasını bir matkapla delerek okyanusa sonda indirecek araçlar da olmasına karşın, daha önce uydu çevresine gönderilecek araçla püskürtülerin bıraktığı izlerin incelenmesiyle yüzeye araç indirip kalın buz tabakasını delmeden de okyanusun özellikleri hakkında bilgi edinilebileceği düşünülüyor. 

REFERENCES

  • 1. “NASA’s Hubble Spots Possible Water Plumes Erupting on Jupiter’s Moon Europa”, NASA, 26 Eylül 2016