Bahçıvan Dağ Aslanları

Dünya üzerindeki vahşi kedileri ve bu kedilerin yaşam alanlarını korumak amacıyla çalışan Panthera örgütünün yayımladığı yeni bir makale, puma adıyla da bilinen Amerikalı dağ aslanının, içinde yaşadığı ekosistemle arasında ilginç bir ilişki ortaya çıkardı. Pumalar, yalnızca belirli noktalarda avlanıyor ve bu noktalara bıraktıkları hayvan leşleri sayesinde, avlanmalarını kolaylaştıran bitki örtüsünü besleyen gübreyi (veya besin maddelerini) sağlamış oluyor. Yani bir nevi bahçıvanlık yaparak, kendilerine “av bahçeleri” oluşturuyorlar. Günümüzde her ne kadar farklı anlamlar kazanmış olsa dahi, ekoloji, canlıların birbirleri ve içinde yaşadıkları çevreyle ilişkilerini inceleyen bilim dalı. Amerikalı dağ aslanları hakkında ortaya çıkan bu bulgu ise, bu ilişkileri oldukça ilginç bir tespitle ortaya koyan güzel bir örnek.

Amerika’daki Yellowstone Milli Parkı ve çevresindeki ekosistemler üzerine çalışan bilim insanları, GPS ile etiketlenmiş 12 dağ aslanını takip ederek avlanma düzenleri hakkında bilgi topluyor. Beslenme noktalarında leşlerin çürüyerek toprağa karıştığı noktalardan alınan numuneler ise, toprakta bitkilerin ihtiyaç duyduğu azot, karbon ve diğer besin maddelerinin hatırı sayılır oranda yüksek olduğunu gösteriyor. Böylece, azot zengini bitkiler tüketmeyi seven geyik gibi toynaklı hayvanların, beslenmek için bu noktalara gelme olasılığı da artıyor.

Takip edilen bir düzine pumanın, bir yıl içinde toplam 100 bin kg (100 ton) hayvan leşini geride bıraktığı belirlenmiş. Bu noktada unutulmaması gereken bilgilerden biri, dağ aslanlarının avladığı canlıları tamamen parçalamadığı; örneğin, kurtların aksine. Ayrıca, ortalama üçte birini tüketiyor ve geri kalanıyla diğer canlıları, leş yiyicileri, bitkileri beslemiş oluyorlar.

Dokuz yıllık araştırma sürecinde, her bir pumanın bu şekilde 482 geçici av bahçesi oluşturduğu tahmin ediliyor. Bu verileri elde edebilmek için, 65 farklı noktadan 1.007 adet toprak, 172 leş ve 130 bitki numunesini analiz etmişler. Ayrıca bu leşler, pumaların toplam yaşam alanının yalnızca %4’ünde bulunmuş. Yani, avlanmak için kullandıkları gizlice takip edip tuzağa düşürme yöntemi için özellikle tercih ettikleri noktalar var.

Panthera’nın yöneticisi Dr. Mark Elbroch’a göre, ‘‘Yapılan her araştırma, dağ aslanlarının gizemli yaşamını ve davranış biçimlerini gün yüzüne çıkarıyor, içinde yaşadıkları ekosisteme ne kadar büyük katkıları olduğunu gösteriyor. Dağ aslanları, ekosistemlere her gün 1 milyon kg’den fazla et bırakıyor, bu sayede yüzlerce canlı türünü besliyor, toprak ve bitki zenginliğini artırıyor hem kendi yaşam alanlarının hem de gezegenimizin genel yaşam ağını güçlendiriyor.”

*Puma (Puma concolor), kedigiller (Felidae) ailesinden, Amerika Kıtası’na has, Alaska’dan Arjantin’e kadar uzanan bir coğrafyada genelde yalnız yaşayan, kaplan, aslan, jaguar ve leopardan sonra Dünya’nın en büyük beşinci kedisidir. Ana besini geyik olsa da, fare, tavşan, rakun, kokarca, sürü hayvanları ve hatta evcil kedi ve köpekler ile beslenebilir. Farklı kültürlerde 100’den fazla adı olmasıyla da ünlüdür ve “puma” adı Peru kültürüne aittir.