Aletlerle Aranız Nasıl?
Mekanik el aletlerini ustalıkla kullanabilen kişilerin dilbilimlerinde de avantaja sahip oldukları ortaya çıktı. Merak uyandırıcı değil mi? Bu konu bizim de ilgimizi çekti.
Inserm, CNRS (Fransa Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi), Claude Bernard Lyon 1 Üniversitesi ve Lumière Lyon 2 Üniversitesi ile İsveç Karolinska Enstitüsü’nden araştırmacıların yaptıkları çalışmaya göre, el aletleri kullanırken beyinde uyarılan bölgeler, karmaşık cümlelerin sözdizimlerini anlamaya çalışırken de aktif hale geliyor.
Bir el aletini kullanmak, bilişsel olarak o aleti bedenin bir parçası gibi kodlamayı gerektirdiğinden oldukça karmaşık bir eylem sayılır. Şöyle ki, bu işlemin altında yatan sinirsel süreçler dil kavrama becerisi için de geçerlidir.
Bunu daha detaylı bir şekilde incelemek üzere CNRS’ten araştırmacı Véronique Boulenger ve meslektaşları, fonksiyonel manyetik rezonans görüntülemeden (fMRI) faydalanarak bir dizi davranışsal deney yaptılar. Öncelikle, katılımcılara çeşitli görevleri tamamlayabilmeleri için 30 cm uzunluğunda penseler verildi. Sonrasında ise katılımcılara Fransızca sözdizim alıştırmaları verildi. Katılımcıları el aleti kullanımı ve dil alıştırmalarıyla hazırlamak araştırmacılara, beyinde sözdizimi ve alet kullanımı arasındaki benzerlikleri inceleme fırsatını da verdi. Beyin görüntüleri, hem alet kullanımının hem de sözdiziminin işlenmesinin beyinde bazal ganglion adı verilen bir bölgeyi uyardığını gösterdi.
Ardından, araştırmacılar katılımcılara dil alıştırmasından önce el aleti kullanımı eğitimi vermenin sözdizim kabiliyetinin gelişimi üzerindeki etkisini incelediler. Motor becerileri için verilen eğitimde katılımcıların penseleri kullanarak deliklere küçük mandallar sokmaları istendi. Dil eğitimi sırasında ise katılımcılara basit (Şaire hayranlık duyan bilim insanı bir makale yazar) ve zor (Şairin hayranlık duyduğu bilim insanı bir makale yazar) sözdizimi içeren cümleler verildi. Bu çalışma sırasında katılımcıların kimin kime hayranlık duyduğu soruldu.
Sonuçlar, el aleti kullanımı eğitiminin gerçekten de katılımcıların sözdizimi performanslarını artırdığını gösterdi. Ayrıca, sözdizimi becerilerini geliştirmek de alet kullanımı kabiliyetini kuvvetlendirdi.
Diğer yandan, aynı sözdizimi çalışmasını alet kullanımı eğitimden sonra çıplak elle veya eğitimden geçmeden yapan katılımcıların performanslarında bir ilerlemeye rastlanmadı.
Bu araştırma, gelişimsel dil bozuklukları olan ve dil becerilerini yeniden kazanmak için rehabilitasyona ihtiyacı olan hastalarla çalışan klinisyenlere yeni araçlar sunması bakımından önem taşıyor.
Sizin el aletleriyle aranız nasıl? Edebiyat sınavından önce basit bir aletle çalışmayı deneyin ve bakın bakalım sınavda size nasıl faydası olacak!