Vücudumuzun Ne Kadarı Bize Ait?

Mikrobiyom terimine yabancı değilseniz, vücudumuzdaki her 1 hücreye 10 bakterinin karşılık geldiğini ileri süren makalelere rastlamışsınızdır. Fakat bakterinin önemini vurgulayan bütün bu popüler bilim kitapları, dergiler, videolar ve araştırmalar oranı abartıyormuş çünkü “ortalama bir bireyin beyninin %10'unu kullandığı”na benzer bir mitmiş bu…
40 yıllık bir araştırma sürecinin sonuçlarının yayımlandığı bir makale, bilim dünyasında sık sık alıntılanan 10:1 oranını destekleyen “sıfır” kanıt olduğunu ileri sürdü ve Weizmann Bilim Enstitüsü'nden Ron Milo yönetimindeki bir grup biyolog, vücudumuzda yaşayan mikroorganizmalara dair son tahminlerini açıkladı.
Kafa kafaya olabilirler
Araştırmacılar, 70 kg ağırlığında, 20-30 yaşları arasındaki ortalama birinin -adına referans kişi dediler- sahip olduğu 30 trilyon hücrede 39 trilyon bakteri yaşadığını buldular. Yani hücreler ve bakteriler kafa kafaya çıktı. Bakterilerin hücrelere oranı 1,3: 1'di.
1970'lerden kalma bir mit
Peki bu 10:1 oranı nereden geliyor? Mikrobiyoloji literatürünü tarayan ekip, 2010'da Thomas D. Luckey adlı Amerikalı bir mikrobiyoloğun 1970'lerde yayımlanan raporuna ulaştı. Luckey'ye göre 1 gr. insan dışkısı 100 milyar mikrop barındırıyordu. Ortalama bir insanda bulunan 1000 gr. dışkı Luckey'yi toplamda 100 trilyon mikrop taşıdığımız sonucuna götürmüştü.
7 yıl sonra 1977'de, ünlü mikrobiyolog Dwayne Savage ortalama bir insanda 10 trilyon hücre olduğunu ileri sürünce, 10:1 oranı meşrulaştı. 2014 yılına gelene dek bilim dünyası bakterilerden söz ederken hep bu orana atıfta bulundu.
"Oran her sifonda lehimize dönüyor"
2014'e geldiğimizde ise, moleküler biyolog ve genetik uzmanı Judah L. Rosner, Microbe Magazine'e yazdığı, insan hücrelerinin 10 trilyondan çok daha fazla olduğunda ısrar eden mektubunda şöyle diyordu:

"Yakın zamana ait tahminler, insan vücudunda 15 ila 724 trilyon arasında hücre, 30 ila 400 trilyon arasında bakteri bulunduğunu gösteriyor, yani oranın en doğru ifadesi, ¯\_(ツ)_/¯ ."
Son tahminler tartışmalı
Milo ve ekibinin yer aldığı son araştırmada 39 trilyon mikroba karşın, 30 trilyon hücre bulunduğu sonucuna varıldı ama… Milo'nun hesabına göre, insan hücrelerinin yüzde 90'ı DNA içermeyen ve bölünemeyen alyuvar hücreleri. Bunlar denklemden çıkarılacak olursa 10:1'e geri dönmek zorunda kalabiliriz. Fakat oran ne olursa olsun, vücudumuzdaki ağırlıkları 200 gr'ı bulan mikroorganizmaların hastalıklar karşısındaki direncimizi, ilaçların üzerimizdeki etkisini, yeme alışkanlıklarımızı, ruh halimizi ve hatta davranışlarımızı belirleyecek kadar önemli olduğu gerçeği değişmeyecek.