Göz Kırpınca Üç Kat Büyütüyor
Yeni geliştirilen zoom yetenekli bir kontakt lens, dünyada sayılarının 285 milyonu bulduğu tahmin edilen göz hastaları için umut ışığı yakıyor.
İsviçre’deki Lozan Federal Politeknik Okulu’ndan (EPFL) optik mühendisi Eric Tremblay yönetiminde uluslararası bir ekipçe geliştirilen ve 3D filmlerde kullanılan kutuplayıcı gözlüklerin bir benzeriyle birlikte kullanılan lens, kullanıcı sağ gözünü kırptığında cisimleri üç kat büyütüyor, sol gözünü kırptığındaysa yeniden normal boyutlarına indiriyor. Işık dedektörleriyle donatılmış gözlük, kullanıcı hangi gözünü kırptıysa, ışığı o seçeneğe göre kutuplayarak lense odaklıyor. Gözlük ayrıca istemli göz kırpmalarını tanıyor; gözün doğal, istemdışı kırpışmalarınaysa tepki vermiyor.
Ekibin ayarlanabilir kontakt lens için geliştirdiği ilk modelin 2013 ylındaki denemeleri. Bir manzaranın, mekanik bir model gözle çekilmiş fotoğrafı (solda). Aynı görüntünün modele takılmış kontakt lens ile özel gözlük kullanılmadan çekilmiş fotoğrafı (ortada). Kontakt lens çevresindeki teleskopla çekilmiş yakın plan (2,8 kat büyütülmüş) görüntü (sağda).
Göz rahatsızlıklarının büyük bölümünü, yaşlılıkla gelen makula dejenerasyonu (gözün arka tabakasında ışık algılayıcı reseptörlerin bazılarının işlevlerini yitirmesiyle görüş alanının merkezindeki netliğin kaybolması). Kontakt lens ve gözlüğün özellikle bu hastalara kolaylık sağlayacağı düşünülüyor.
Science dergisini yayımlayan Amerikan Bilimi Geliştirme Derneği’nin yıllık toplantısında sunumu yapılan kontakt lens, 1,5 mm kalınlığında bir merceğin içine yerleştirilmiş son derece ince bir yansıtıcı teleskop üzerine kurulu. Mercek içindeki aynalar ışığı mercek içindeki yüzeylere çarptırıp yansıtarak cisimlerin algılanan görüntülerini büyütüyor ve küçük bir dürbünle bakılıyormuş etkisi sağlıyor.
Kontakt lensin ortası, cisimleri normal boyutlarında gösteriyor. Halka biçimli teleskopsa, normal lensi çerçeveliyor ve içerdiği aynalarla ışığı güçlendiriyor.
Finansmanı ABD’nin askeri kullanımlı düzenekler geliştiren DARPA (İleri Savunma Araştırmaları Kurumu) tarafından yapılan kontakt lens, başlangıçta insansız uzay araçlarındaki kameralar için tasarlanmış.
Yoğun oksijene gereksinim duyan insan gözüne uyarlanabilmesi için araştırmacılar, üzerindeki mikroskobik deliklerle kontakt lensin hava geçirgenliğini yükseltmeye ve böylece uzun süreyle kullanılabilmesini sağlamaya çalışıyorlar.
REFERENCES
- 1. “See here now: Telescopic contact lenses and wink-controlled glasses”, Ecole Polytechnique Féderalé de Lausanne, 13 Şubat 2015
- 2. “Telescopic contact lenses could magnify human eyesight”, ScienceOnline, 13 Şubat 2015