Testlerle kanıtlandı
Avrupa Futbol Şampiyonası Eurocup 2016 eleme turu maçlarıyla sürerken, çeşitli ülkelerden araştırmacılarca yürütülen bir çalışma, “zihin yorgunluğu” denen olgunun futbolcuların performansını etkilediğini ortaya koydu.
Futbolcular ve teknik direktörler, bir sezon içinde yapmak zorunda kaldıkları çok fazla sayıda karşılaşmanın, perforsmanolarını olumsuz etkilediğinden yakınıyorlar. İngiltere’deki Kent Üniversitesi, Avustralya Teknoloji Üniversitesi ve Belçika’daki Ghent Üniversitesi’nden araştırmacılara göreyse zihinsel yorulma, düşen performans grafiğinde önemli bir unsur.
Medicine & Science in Sport & Exercise adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmanın bulgularına göre zihin yorgunluğu oyuncuların koşma, isabetli pas ve şut becerilerini düşürüyor.
Kent Üniversitesi Spor ve Egzersiz Bilimleri Fakültesi’nden Prof. Dr. Samuele Marcora yönetiminde iki ayrı bölüm halinde yürütülen çalışmanın her iki bölümünde de futbolculara 30 dakika süreyle zihinlerini zorlayıcı bir bilgisayar testi uygulanmış.
Önce ortalama yetenekte 12 futbolcuya, futbola özel, sporcuların kısa mesafeli kulvarlarda (aşağı yukarı salınan Yo-Yo gibi) bir öne bir geriye koştuktan sonra aynı işi kısa süre (Örn,10 saniye) sonra giderek hızlanan tekrarlarla yaptıkları “Yo-Yo Ara Dinlenmeli Performans Testi, 1. Düzey” ( Yo-Yo Intermittent Recovery Test, Level 1 – Yo-Yo IR1) uygulanmış.
İkinci çalışmadaysa 14 futbolcuya önce bir spor salonunda topla dört yönde dört metre uzaklıktaki hedef plakalara 42 saniye içinde 16 başarılı vuruş gerektiren ve hatalarda “ceza saniyeleri” eklenen Loughborough Futbol Pas Verme Testi (Loughborough Soccer Passing Tst – LSPT) ve Loughborough Futbol Şut Testi (Loughborough Soccer Shooting Test – LSST) uygulanmış. Ardından da sporcular kısa bir koşu yapıp bir kukaya dokunduktan sonra topun başına dönerek çeşitli mesafelerden, üzerine kale çizilmiş bir örtü üzerinde numaralı kutulara şut çekmeyi içeren ve şutun isabetiyle şiddetinin ölçüldüğü “Loughborough Futbol Şut Testi”ne (Loughborough Soccer Shooting Test – LSST)
tabi tutulmuşlar.
Ancak, bu testlerden önce katılımcılardan rasgele sırayla 30 dakika süreyle Stroop testi denen yoğun zihinsel çaba gerektiren bir bilgisayar testini tamamlamaları ve 30 dakika da dergi karıştırmaları (kontrol) istenmiş. Her iki aşamadan sonra da katılımcılardan zihin yorgunluğunu ve motivasyonlarını bir skala üzerinden değerlendirmeleri istenmiş.
Sonuçta, her iki çalışmada da katılımcıların Stroop testi ardından yaptıkları zihin yorgunluğu derecelendirmelerinin yüksek olduğu görülmüş.
Bu zihinsel yorgunluğun Yo-Yo IR1’de koşulabilen mesafe toplamını önemli ölçüde kısalttığı da belirlenmiş. Zihinsel yorgunluk pas verme testindeki ceza puanlarının yükselmesine neden olurken şutların isabet yüzdesini ve şiddetini de düşürmüş.
Kıssadan hisse
Futbolcular maç öncesi transfer paralarıyla ilgili sıfırları toplayıp çıkartarak zihinlerini fazla yormamalı, teknik direktörler de karmaşık oyun planları ve talimatlardan kaçınmalı.
REFERENCES
- 1. “Football performance impaired by mental fatigue”, University of Kent, 16 Haziran 2016
- 2. “Mental Fatigue Impairs Soccer-Specific Physical and Technical Performance”, (Abstract), PubMed, Şubat 2016.