Yapay Zekâ ile Yepyeni Beatles Şarkısı

Yapay zekâ ile üretilen sanat eserlerinin telif hakları, gerçekten sanat eseri sayılıp sayılamayacağı gibi konuların sık sık tartışıldığı bu günlerde, meşhur İngiliz müzik grubu Beatles üyelerinden Paul McCartney de yapay zekânın nimetlerinden faydalandığını duyurdu. McCartney’in “son Beatles kaydı” olarak nitelediği şarkıyı bu yıl içinde dinlemek mümkün olacak.

Son zamanlarda karşımıza çıkan ve yapay zekâ aracılığıyla bestelenen şarkılar ve yoktan var edilen vokallerden farklı olarak, McCartney ve ekibi John Lennon’ın 1978’de piyano başında kaydettiği bir “demo” şarkıyı yapay zekâ aracılığıyla “temizleyerek” vokal kaydını diğer enstrümanlardan ayırmayı başarmış ve daha sonra bunu geleneksel kayıt yöntemleriyle şarkı haline getirmiş. ‘‘Bilgisayara ‘bu bir vokal, bu da bir gitar’ diyorsunuz, sonra da ‘gitarı yok et’ diyorsunuz.’’ Sonuç, arka plandaki enstrümanlardan ve gürültüden arındırılmış pırıl pırıl bir vokal kaydı.

Şarkının hikâyesi ise şöyle: İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından 1997 yılında “sör” unvanı verilen Paul McCartney, Lennon’ın eşi Yoko Ono’nun kendisine 1994 yılında üzerinde “Paul için” yazan bir kaset verdiğini söylüyor. Kasette, Lennon’ın ölmeden kısa bir süre önce evinde kaydettiği bazı deneme şarkıları varmış. Bu şarkılardan ikisi 1995 ve 1996 yıllarında yayımlanmış, fakat Now and Then adlı şarkının vokal kayıt kalitesi grup üyesi George Harrison tarafından beğenilmediği için proje rafa kalkmış. 2021 yılında ise, yönetmen Peter Jackson’ın çektiği Beatles belgeseli Get Back’te eski kayıtlardan ve röportajlardan temizlenmiş sesler almak için kullanılan yapay zekâ teknolojisi, bu son Beatles şarkısı projesinin de anahtarı olmuş. ‘‘Şarkının biraz elden geçmesi gerekiyordu ama sözleri çok güzeldi ve John’un kendi sesi elimizdeydi’’ diyor McCartney.

Bu, yapay zekânın çok yaratıcı veya şaşırtıcı bir kullanımı olmasa da Beatles severleri heyecanlandıran bir gelişme olduğu kesin. Birçok diğer sanatçı gibi McCartney de yapay zekâ teknolojisinin müzik dünyası üzerindeki olası olumsuz etkilerinden çekindiğini belirtiyor. “Deep fake” görüntülerde olduğu gibi, müzisyenlerin sesi veya eserleri yapay zekâyla çalınabilir ve ait olmadığı şekillerde kullanılabilir. Fakat, öte yandan McCartney gibi ünlü müzisyenler bu teknolojik gelişmelerin heyecanlı sonuçlar doğurabileceğini de düşünüyor: ‘‘Geleceğin neler getireceğini bekleyip göreceğiz.’’