ABD’de gerçekleştirilen yeni bir araştırma, meme kanseri hastalarının geceleri maruz kalacakları en zayıf ışığın bile, hastalığa, en yaygın olarak kullanılan meme kanseri ilacı olan Tamoxifen’e tam bir direnç kazandırdığını ortaya koydu.
Tulane Üniversitesi Tıp Fakültesi kanser araştırmacılarının Cancer Research dergisinde yayımlanan bulgularına göre ışık, insanın biyolojik saatinde karışıklığa yol açarak vücutça gece üretilen melatonin adlı bir hormonun salgılanmasını baskılıyor.
Geceleri yüksek melatonin düzeyleri, önemli büyüme mekanizmalarını devre dışı bırakarak meme kanseri hücrelerini “uykuya yatırıyor.” Bu durumdayken kanser hücreleri Tamoxifen’in etkilerine açık oluyorlar. Ancak, ortamda ışık bulunması nedeniyle melatonin üretimi baskılandığında, kanser hücreleri “uyanıyor” ve Tamoxifen’e tepki vermiyorlar.
Melatonini baskılayan ışığın derecesi ölçülmemekle birlikte, Tulane araştırmacılarına göre bu hormonun üretiminin durması için hasta odasına pencereden sokak lambasından gelen ya da aydınlık koridorun kapı altından sızan ışığı bile yeterli. Ancak, harici olarak alınan melatonin zayıf ışığın Tamoxifen tedavisi üzerindeki olumsuz etkilerini giderdiği gözlenmiş.
Sıçanlar üzerinde yapılan çalışmada araştırmacılar, Tamoxifen’in sıçanlara nakledilmiş insan meme kanseri hücrelerine karşı etkinliğinde melatonin hormonunun rolünü mercek altına almışlar.
Çalışmanın ilk evresinde hayvanlar birkaç hafta süreyle hergün 12 saat ışığa, ardından da 12 saat (melatonin düzeylerinde artış gözlenen) tam karanlığa tabi tutulmuşlar. İkinci aşamadaysa, hayvanlar yine günlük ışık/karanlık döngüsüne maruz bırakılmakla birlikte, karanlığın düzeyi, kapı altından sızan ışığın düzeyine ayarlanmış.
Sonuçta, vücutça salınan melatoninin tümör hücrelerinin oluşmalarını geciktirdiği ve gelişimlerini önemli ölçüde yavaşlattığı belirlenirken, Tamoxifen’in de hem gece tam karanlık ortamdaki yüksek melatonin düzeyi kazanmış hayvanların, hem de düşük ışığa maruz tutulurken harici melatonin verilenlerin kanser hücrelerinde dramatik bir küçülme gözlemlenmiş.
Tulane araştırmacıları, bulguların Tamoxifen tedavisi altındayken geceleyin uyku problemleri, görevlilerin nöbet değişimleri gibi nedenlerle sık sık tavan ışıklarına ve bilgisayar ekranı ya da televizyondan gelen ışıklara maruz kalan kadınlar açısından büyük önem taşıdığını vurguluyorlar.
Araştırmacıların önemle altını çizdikleri bir nokta da, melatoninin uyku sırasında salgılandığı yolundaki yaygın inancın aksine, bu hormonun salgılanmasını belirleyen faktörün karanlık olduğu. Aydınlık bir odada uyuyan bir kişide melatonin düzeyleri baskılanırken, karanlık bir odadayken uyuyamasanız bile bu hormonun düzeyleri normal yükselişlerini sürdürüyor.
REFERENCES
- 1. “Total darkness at night is key to success of breast cancer therapy -- Tulane study”, TulaneÜniversitesi, 25 Temmuz 2014
- 2. “Exposure to dim light at night may make breast cancers resistant to tamoxifen”, American Association for Cancer Research, 25 Temmuz 2014