Kayıp Bulundu: Voyager 1’le Yeniden

NASA’nın yıldızlararası gezgini Voyager 1 ile tekrar anlaşılabilir bir şekilde iletişim kuruldu. 20 Nisan Cumartesi günü, Voyager 1,  5 aydır ilk kez yer kontrolünü sağlık durumu hakkında bilgilendirdi. Voyager 1 uzay aracı hâlâ Dünya’ya geçerli bilimsel veri gönderemiyor ancak artık içindeki mühendislik sistemlerinin sağlık ve işletim durumu hakkında anlaşılır bilgiler gönderiyor.

Güneş Sistemi dışına çıkan ve yıldızlararası uzaya giren ilk insan yapımı nesne olan Voyager 1’in NASA’daki uçuş ekibiyle iletişim kurmak için kullandığı ikili kodu (0’lar ve 1’lerden oluşan bilgisayar dili), 14 Kasım 2023’te anlamsız hale geldi.

Mart ayında, NASA’nın Voyager 1 işletme ekibi, uzay aracına dijital bir “dürtme” gönderdi ve bu da uçuş veri alt sistemini (FDS) eve tam bellek okuması göndermeye teşvik etti. Bu bellek dökümü, sorunun FDS belleğinin yaklaşık %3’ünü temsil eden tek bir çipte bulunan bozuk bir kodun sonucu olduğunu ortaya koydu. Bu kodun kaybı, Voyager 1’in bilim ve mühendislik verilerini kullanılamaz hale getirdi.

Tabii ki, NASA ekibi bu çipi fiziksel olarak tamir edemez veya değiştiremez ancak yapabilecekleri şey, etkilenen kodu FDS belleğinde başka bir yere uzaktan yerleştirmekti. Belleğin tek bir bölümü bu kodu tamamen saklayacak kadar büyük olmasa da, ekip onu parçalara bölüp ayrı ayrı saklayabilir.

18 Nisan 2024’te ekip, kodu FDS belleğindeki yeni konumuna göndermeye başladı. Bu zahmetli bir süreçti, çünkü bir radyo sinyalinin Dünya ve Voyager 1 arasındaki mesafeyi katetmesi  22,5 saat alıyor.

Ancak 20 Nisan günü, ekip değişikliklerinin işe yaradığını doğruladı. Bilim insanları, beş ay sonra ilk kez Voyager 1 ile iletişim kurabildiler ve “sağlığını” kontrol edebildiler. Önümüzdeki zamanlarda ekip, FDS yazılımının geri kalanını ayarlamak üzerine çalışacak ve Güneş Sistemi’nin sınırlarının ötesinden gelen hayati bilim verilerini paketleme ve geri gönderme sorumluluğunu üstlenen sistem bölgelerini kurtarmayı hedefleyecek.

47 yıldır uzaydaki yolculuğuna devam eden Voyager 1, şu an Dünya’dan 24 milyar kilometre uzakta ve saatte 62.100 kilometre hızla ilerliyor.

Voyager 1’den yeniden sinyal alınabilmesi, uzay araştırmalarının ve insanlığın uzaydaki keşiflerinin önemli bir kilometre taşıdır. Bu, bize evrenin enginliği ve gizemleri hakkında daha fazla bilgi edinmeye devam edebileceğimizi gösteriyor.