Tamam, yukarıdaki resim Fifth Avenue’de vitrin gezmesini gondollarla yapma fikrini fena bulmayacaklar için bile abartılı olabilir. Ama deniz seviyelerindeki çok daha küçük bir artışın bile, okyanus akıntıları, iklim düzenleri, tarımsal üretim vb. yaşamsal parametrelerde yol açacağı değişimler daha az radikal olmayacak. Okyanusbilimciler, jeolog ve meteorogların çabalarını birleştirdikleri pek çok çalışma, alarm zillerini çalıyor.
Çeşitli kuruluşlarca ortaklaşa yürütülmüş yeni bir çalışma, küresel ısınmaya bağlı olarak deniz seviyelerinde izlenen yükselişin, iklim değişimini izleyip olumsuz etkilerine karşı çareler öneren Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (Intergovernmental Panel on Climate Change – IPCC) öngörülerinden yüzde 60 daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
Bulgulara göre, sıcaklık artışlarının IPCC’nin Dördüncü Değerlendirme Raporu’nda yer alan projeksiyonlarla uyum göstermesine karşılık, Kutup buzları ve buzulların erimesi sonucu deniz seviyelerindeki artış, raporda öngörülen yıllık 2 mm’lik artışın çok ötesinde, 3.2 mm olarak gerçekleşiyor.
Potsdam Institute for Climate Impact Research, Tempo Analytics ve Laboratoire d’Etudes en Géophysique et Océaonagraphie Spatiales adlı kuruluşlardan araştırmacılarca yürütülen çalışmada gerek hava sıcaklıklarında, gerekse de deniz seviyelerinde son 20 yılda meydana gelen değişim izlenmiş.
Dünya denizlerinde ve karalarda sıcaklık değerlerini gösteren beş ayrı veritabanından derlenen bilgiler, küresel sıcaklıklarda kısa dönemli değişimlere yol açabilen üç değişkenin (Güneş ışığı miktarındaki değişimler, yanardağlardan çıkan aerosoller (kül, gaz vb.), okyanus akıntıları ve rüzgarların düzenindeki değişimler) etkileri süzüldükten sonra IPCC öngörüleriyle karşılaştırılmış.
Hava sıcaklıklarında on yıllık sürelerde meydana gelen artışlarla ilgili bulgular, Dördüncü Rapor’da öngörülen ortalama 0.16⁰C’lik artışla örtüşüyor.
Ancak, uydulardan okyanus yüzeylerine gönderilen radar sinyallerinin geri yansımalarıyla belirlenen deniz seviyeleri ölçümleri, artışın IPCC öngörülerinden yüzde 60 daha yüksek olduğunu gösteriyor.
Öte yandan, Bilim dergisi Science’da yayımlanan bir başka çalışmada, Grönland ve Antarktika’daki buz örtülerindeki erime sonucu deniz seviyelerinin 1992’den bu yana 11.1 mm yükseldiği ve yükselmenin son yıllarda giderek hızlandığı açıklandı.
Buz örtülerindeki kaybın üçte ikisi Grönland’da, geri kalanıysa Antarktika’da meydana gelmiş.
Daha önce çeşitli araştırma kurumlarınca yürütülmüş olan çalışmalar, deniz seviyelerinde bu milimetrik düzeylerdeki yıllık artışın sıradan insanlara önemli görünmemesine karşın, küresel okyanus akıntıları ve iklim düzenlerinde meydana getireceği artışın dramatik sonuçlar doğuracağına işaret etmekteydi.
Bu arada IPCC ve bağımsız kuruluşlarca verilen değerlerin ortalama olmasının tehlikenin algılanmasını engellediği, gerçek durumdaysa deniz seviyelerindeki yükselişin her yerde aynı olmayacağı, bazı bölgelerde, örneğin Amerika’nın doğu kıyıları ve Kuzey Atlantik’te ortalamanın çok üstünde olacağı, araştırmacılarca vurgulanmaktaydı.
REFERENCES
- 1. “Sea-levels rising faster than IPCC projections”, Institute of Physics, 27 Kasım 2012
- 2. “Clearest evidence yet of polar ice losses”, Leeds Üniversitesi, 29 Kasım 2012