Akıllı Telefonlar Beyni Değiştiriyor

İsviçre’de yapılan bir araştırma, akıllı cep telefonu (smartphone) kullanımının beyinde değişime yol açtığını gösterdi.

Beyin kabuğunda duyuları yöneten ve “duyu korteksi” (somatosensory cortex) denen bölgesinde, ayak parmaklarından dile kadar her organdan gelen duyuları işleyen belli yerler var. Bu bölgeler esnek ve değişken. Örneğin, keman çalanlarda beynin keman tellerini yöneten parmaklarla ilgili bölge, başkalarına göre daha geniş.

Zürih Üniversitesi Nöroenformatik Enstitüsü ve ETH’den Arko Ghosh, akıllı telefon kullanıcılarının parmak becerilerinin beyin üzerindeki etkisini araştırırken, insan beynindeki değişimlerinin günlük takibinin bu telefonlarla yapılabileceğini keşfetmiş. Araştırmacı, Fribourg Üniversitesi’nden meslektaşlarıyla birlikte, parmak hareketleriyle tetiklenen duyu-motor korteksindeki hareketlenmeyi incelemiş. Ekibin 26’sı dokunmatik akıllı telefon, 11’i de daha eski model cep telefonları kullananları olmak üzere 37 “sağlak” denekle yürüttüğü çalışmada her deneğin başına 62 elektrot bağlanarak başparmak, işaret parmağı ve orta parmağın hareketlerinin beynin söz konusu bölgede yarattığı elektriksel potansiyel, elektroensefalograf cihazlarıyla incelenmiş. Sonuçlar, dokunmatik akıllı telefon kullananların beyinlerindeki değişimin, sıradan cep telefonları kullananlardan daha yüksek olduğunu göstermiş.

Araştırma ayrıca, akıllı telefonların kullanılma sıklığının da korteksteki hareketlenmeyi etkilediğini ortaya çıkarmış. Son 10 gün içinde akıllı telefon ne kadar çok kullanıldıysa, beyindeki sinyalin o ölçüde güçlü olduğu gözlenmiş. Bu ilinti, özellikle başparmakları temsil eden bölgede belirgin.

Ancak, kemancıların beyninde olanların aksine, akıllı telefonların ne zamandan beri ve ne sıklıkla kullanıldığının, değişimde etkisi olmadığı görülmüş. Kemancılarda ise beyindeki değişimin ölçüsü, kemana başlama yaşına bağlı olarak farklılık gösteriyor. Bir başka olgu da, beyindeki hareketlenmenin akıllı telefonun daha önce en son ne zaman kullanıldığıyla doğrudan bağlantılı olması. Daha önce kemancılarla yapılan deneylerdeyse böyle bir bağıntıya rastlanmamış.

Ghosh araştırmacının sonucunu “Dijital teknolojiyi günlük yaşamımızın bir parçası olarak kullanmak, beyinlerimizdeki duyu işlem sürecini biçimlendiriyor; hem de şaşırtıcı derecede” sözleriyle özetliyor.