Ajandanız Sizi Korkutuyor mu?
Daha İyi Planlayın
Teslim etmeyi unuttuğunuz ödevin hayaleti peşinizi bırakmıyor ve içinizdeki Frankenstein’in canlandığını fark ediyorsanız, önceliklerinizi gözden geçirme zamanı gelmiş demektir.
Öğrenci olmak hiç kolay değil! Üniversiteliler genellikle kendilerini birçok rolün içinde cambazlık yaparken bulurlar. Üstlerine giydikleri rolleri – lider, araştırmacı, öğretmen, arkadaş, ebeveyn, kardeş – kıyafet gibi değiştirip dururlar. Birçok farklı rolü yönetmek oldukça stresli olabilir, dolayısıyla elinizde sağlam organizasyon becerilerinin olması faydalıdır.
Hayal et, detaylandır ve planla
Son zamanlarda bilimsel araştırmalar zaman yönetimi konusunda pratik bir yaklaşıma işaret ediyor: Hayal et, detaylandır ve planla (bilimsel adı zihinsel karşılaştırma ve gerçekleştirme niyeti).
İki özdenetim tekniği olan zihinsel karşılaştırma ve gerçekleştirme niyeti (ZKGN) bizim için anlam ifade eden hedefleri gerçekleştirmemize yardımcı oluyor. Özdenetim tekniklerinin genel olarak insanların hedeflerine nasıl yaklaştıklarıyla ilgili olduğu söylenebilir. ZKGN hedeflerimiz ve olası engelleri hakkında bize yeni bir bakış açısı sunuyor.
Psikoloji Profesorü Gabriele Oettingen (New York Üniversitesi) ve ekibi zihinsel karşılaştırmayı şöyle açıklıyor: “Zihinsel karşılaştırma yaparken bireyler önce gelecekte olmasını istedikleri bir şey hakkında (örn., sınavda başarılı olmak) olumlu hayaller kurarlar, daha sonra da hayalini kurdukları geleceğin önündeki, şimdiki zamanda karşı karşıya kaldıkları engeli zihinlerinde canlandırırlar (örn., dağınık masa).”
Hedefin şu andaki gerçekle zihinsel olarak karşılaştırılması hedefe yaklaşmak için alınması gereken aksiyonlara ışık tutuyor. Fakat arzu edilen hedefi, şu anda içinde olduğumuz gerçekle zihinsel olarak ilişkilendirmek bizi aksiyona geçirmede yetersiz kalıyor. Engellerle karşı karşıya kaldığımızda kullanmak için bir de plana ihtiyacımız var. Gerçekleştirme niyetleri "Şöyle olursa böyle yapacağım" formatındaki minik aksiyon planlarıdır ve engelleri hesaba katarak bir hedef planı oluşturmanın da basit bir formülüdür.
Siz de deneyin!
ZKGN akademik alan da dahil olmak üzere birçok farklı alanda uygulanmış. Bu strateji okulla ilgili önemli bir sorunla karşılaşan öğrencilerin 7 günlük takvimlerinde daha fazla saati planlamalarında yardımcı olmuş. Ayrıca, 5 aylık meslek okuluna kayıt yapan düşük gelirli kadınlarla yapılan bir çalışmada, ZKGN, 2 çocuklu ve haftada 20 saat çalışan kadınların bile okula düzenli gitmelerine yardımcı olmuş (Bkz. Oettingen, vd., 2015)
Sizde de bir merak uyandı mı? Aşağıdaki aşamaları takip edin ve bu tekniği siz de deneyin!
1) Seç: Önünüzdeki hafta içinde okulla ilgili çözümlemek istediğiniz bir sorunu seçin
Örn.: proje yazmak
2) Yaz: Bu sorunu çözmenin en güzel tarafı hakkında yazın. Bunu dikkatlice düşünmelisiniz ve tüm detaylarıyla zihninizde canlandırmalısınız.
Örn.: dersi geçmek, bilgi dağarcığımı genişletmek
3) Engeli bul: Hedefin önündeki en büyük engeli bul ve olabildiğince detaylandır.
Örn.: arkadaşımdan gelen mesajlar dikkatimi dağıtıyor
4) Aksiyonu belirle: Engeli yenebilmek için alabileceğin bir aksiyon belirle.
Örn.: telefonu rahatsız etmeyin moduna getir
5) Planla: Aksiyonu planla ve detaylandır: engelle karşılaşabileceğin zamanı ve yeri ekle ve planı "Şöyle olursa böyle yapacağım" formatında yaz.
Örn.: Eğer evde projemi yazarken arkadaşımdan mesaj gelirse, telefonu rahatsız etmeyin moduna alacağım ve çalışmaya devam edeceğim.
6) Tekrar et: Planı zihninde yeniden canlandır.
“Hedeflerimiz yalnızca şevkle inandığımız ve yoğun bir çabayla üzerine aksiyon aldığımız bir plan aracılığıyla erişilebilir. Başarıya giden başka bir yol yoktur.” Pablo Picasso
REFERENCES
- 1. Oettingen, G., Kappes, B. H., Guttenberg, B. K., & Gollwitzer, M. P. (2015). Self-regulation of time management: Mental contrasting with implementation intentions. European Journal of Social Psychology, 45, 218 – 229. DOI: 10.1002/ejsp.2090
- 2. Houssais, S., Oettingen, G., & Mayer, D. (2013). Using mental contrasting with implementation intentions to self-regulate insecurity-based behaviors in relationships. Motivation and Emotion, 37(2), 224-233. DOI: 10.1007/s11031-012-9307-4