Şüphesiz, her birimiz hayatımızın bir döneminde reddedilmişliğin acısını yaşamışızdır. Peki, karizmatik biri tarafından reddedilmiş olsanız, daha sıradan birinin görüşme teklifini kabul eder miydiniz? Aynı dersi aldığınız o tatlı çocuk, Facebook’ta arkadaşlık teklifinizi kabul etse ne hissederdiniz?
Kendimizi kabul görmüş hissettiğimizde, doğal olarak, bizi kabul eden kişiyle daha fazla iletişime geçmek isteriz. Reddedildiğimizde ise, bizi istemeyenden uzaklaşır, ona karşı acımasız davranabiliriz.
Aslında, reddedilmek kendimize biçtiğimiz değer açısından tehdit oluşturan bir durumdur. Kendi kimliğimizi (egomuzu) ve romantik bağlamda arzulanır olmayı sürdürebilmek için, bizi reddedeni kötüleyebiliriz.
Reddedilmekten ötürü kendinizi geri çekmek isteyişiniz ve reddeden kişiyi karalamaya çalışmanız her ne kadar doğal (insani) bir davranış gibi görünse de, size karşılık vermeyen “yakışıklı”dan sonra, daha sıradan biri sizi kabul etse ne yapardınız? Kanada’daki Toronto Üniversitesi’nden Geoff MacDonald ve ekibi, mayıs başında Social Psychological & Personality Science (Sosyal Psikoloji & Kişilik Bilimleri) dergisinde tam da bu soruyla ilgili olarak, reddedilmenin, insanların talipleriyle görüşme isteği üzerindeki etkisini konu alan bir araştırma yayımladılar.
MacDonald ve ekibi, kadınların, yakışıklı bir erkek tarafından reddedildiklerinde, kendilerini ondan ne kadar uzaklaştıracaklarını ve “orta karar” diğer taliple ilişkilendirilmeyi ne kadar engelleyeceklerini incelemek için, Toronto Üniversitesi’nden 126 kadın lisans öğrencisinden veri topladılar.
Araştırmada:
1. Deneyciler, katılımcının, bir “flört sitesinde” profil oluşturması için fotoğrafını çektiler. Her katılımcı, profilinde yayınlanması için kısa özgeçmiş yazdı.
2. Katılımcılar, yakışıklı ve yakışıklı olmayan diye tanımlanan iki kişiden rastgele kabul/ret yanıtları aldılar – yakışıklının, gerçekten de “sıradan” olana kıyasla daha çekici olduğu araştırmacılar tarafından daha önceden test edildi
3. Yanıtların ardından, katılımcılar talipleriyle tanışma isteklerini belirttiler.
4. Katılımcılar ek olarak, talipleri fiziksel çekicilik, hassaslık (örn, “bu kişi hassas görünüyor”) ve romantik ilişki kurulabilme potansiyeli olarak üç kategoride değerlendirdiler.
Reddedillenler sıradanlığa razı değiller
Katılımcıların, talipleri yakışıklı olduğunda, kendileriyle görüşmek istemelerine karşılık, reddedildiklerinde genel olarak buluşma isteklerinde hızlı bir düşüş gözlemlendi. Ayrıca, fazla cazip olmayandan gelen cevap, kadınların çekici taliple görüşme arzularını etkilemedi.
Araştırmanın en ilgi çekici bulgusuysa kadınların, alımlı erkek tarafından kabul edildiklerinde, aynı kişinin reddettiklerine oranla, onu daha çekici olarak değerlendirdikleriydi. Üstüne üstlük, kabul gören katılımcılar, bu kişiye hem hassaslık kategorisinde hem de romantik ilişki potansiyeli kategorisinde yüksek notlar verdiler. Buna karşılık, reddedilenler, ”burnu büyük yakışıklıyı” sadece kötülemekle kalmadılar, kendilerini kabul eden, gösterişsiz adamla görüşmek bile istemediler.
Bulgularını sınamak için aynı prosedürü, farklı bir grup kadın katılımcıyla uygulayan araştırmacılar, şaşırtıcı benzerlikte bulgular elde ettiler.
Peki, reddedilme duygusu, bizim, reddedenlerden kaçmamıza ve onları kötülememize mi neden oluyor? Yukarıda anlatılan araştırma sonuçlarına göre, bu sorunun cevabı “evet.” Aşkta kazık yemenin çok acıtıcı bir duygu olduğunu anlamak için elbette bilimsel araştırmalar yapmamıza gerek yok. Yine de, bu tür araştırmalar, reddedilmenin özgüvenimize yönelik bir tehdit olduğunu doğruluyor.
Öte yandan bu araştırma, romantik ilişki arayan biri için ancak vasat görünümlü birinden kabul görmenin ne kadar kaygı verici olabileceğini gösteriyor. “Güzel” her ne kadar ona bakanın gözünde olsa da, reddedilmeyle nasıl baş ettiğiniz aslında, romantik ilişkilerinizde dış görünüşe ne kadar önem verdiğiniz ile orantılı olsa gerek.
REFERENCES
- 1. MacDonald, G., Baratta, L. P., & Tzalazidis, R. (2015). Resisting connection following social exclusion: Rejection by an attractive suitor provokes derogation of an unattractive suitor. Social Psychological & Personality Science. DOI: 10.1177/194855061558