Anlık Kararlar İçin “Altın Yaş” 25

İnsanların anlık kararlar veya yazı-tura gibi anlık tahminler için “altın yaşının” 25 olduğunu söylüyor bilimciler. Bilişsel süreçler kapsamında değerlendirilen bu tür yeteneklerin insanın yaratıcılığında da etkili olduğu düşünülüyor. Daha önceki çalışmalar, anlık karar alma yeteneğinin yaş ilerledikçe azaldığını ortaya koymuştu. Ancak bu yeteneğin kişinin yaşam süreci içinde nasıl evrildiği konusu açıklığa kavuşturulamamıştı.

Olayı netleştirenler Paris’teki Doğal ve Dijital Bilimler Laboratuvarı’ndan Dr. Nicolas Gauvrit ve ekibi oldu. Bunun için yaşları 4 ila 91 arasında değişen 3400 kişiyle çalıştılar. Her bir katılımcı çevrim içi olarak, anlık karar verecekleri bir dizi görevi gerçekleştirdi. Bu görevlerden beşi, 12 setlik yazı-tura ile 10 setlik zar tahminini ve gelişigüzel karıştırılmış kart destelerinden hangi kartın seçileceği konusunda akıl yürütmeyi içeriyordu.

Katılımcıların seçimleri, daha çok rastlantısal olan kalıpların matematiksel olarak daha zor değerlendirilebilmesi fikrine dayanarak, “algoritmik rastlantısallıkları” üzerinden değerlendirildi. Cinsiyet, dil, eğitim gibi özelliklerin de hesaplanmasından sonra, yaşın anlık karar vermede etkili tek faktör olduğu ortaya çıktı. Bu yetenek 25 yaşında zirve yapıyor ve sonrasında giderek azalıyor.

Araştırmanın yazarlarından Hector Zenil, bu deneyin bir nevi tersine Turing testi olduğunu belirtiyor. Dr. Gauvrit’e göre de, 25 yaş, insanın bilgisayara üstün gelebileceği “altın yaş”. Çalışma, bir dizi yazı-tura tahmini üzerinden insan davranışının rastlantısallığının hesaplanabileceğini göstermesi açısından da ilginç. Araştırmacıların üzerinde çalıştıkları yeni konu ise, rastlantısal davranma yeteneği ile bilişselliğin azalması ve nörodejeneratif hastalıklar arasındaki ilişki.