Organ Nakli Çok Daha Hızlı

Bağışlanan her 10 organın kaçı hayat kurtarıyor sizce? Yalnızca 4'ü. Çünkü organların yüzde 60'ı, buzun içinde 4 saatten uzun süre muhafaza edilemedikleri için yeni sahibine zamanında yetişemiyor ya da çözülme sırasında geçirdikleri doku kaybı nedeniyle değerlendirilemiyor.

Tahminlere göre, muhafaza edilemediklerinden dolayı kullanılmayan organların yarısı nakledilebilse, iki yıl bekleme listesi diye bir şey kalmazdı. İşte Minnesota Üniversitesi'nde bir grup araştırmacı, tarihte ilk kez bir hayvanın damar yollarıyla beraber kalp kapakçıklarını dondurup dokulara zarar vermeksizin yeniden çözmenin yolunu buldu. Keşif, dünyada organ ya da doku nakli beklentisi içindeki milyonlarca insanın hayatını etkileyebilir.

Araştırmaya öncülük eden biomedikal mühendislik uzmanı John Bischof, ilk kez bu büyüklükte bir biyolojik sistem üzerinde başarılı olunduğunu söyledi. Geçmişte yapılan deneyler yalnız 1 mililitre hacmindeki dokular üzerinde başarılı olurken, bu deneyde kullanılan dokuların toplam hacmi 50 mililitreye ulaştı.

Vitrifikasyon gibi, biyolojik parçaları -160 ve -196 °C dereceye kadar donduran yöntemler onlarca yıldır deneniyordu ancak bu dokuların ısınırken yeniden kullanılamayacak kadar zarar görmeleri aşılamamış bir sorundu. Bu devrimsel gelişme ise dokunun içinde bulunduğu sıvıya, silika kaplı demir oksitlerden oluşan nanoparçacıkların yerleştirilmesiyle elde edildi. Demir oksit nanoparçacıklar, elektromanyetik dalgalar yoluyla aktive edildiklerinde mikro birer ısıtıcı görevi görerek dokuyu bir dakika içinde 100-200 °C dereceye kadar ısıttılar. Bu da araştırmacılara önceki yöntemlerden 100 kat daha hızlı sonuç alabildiklerini gösterdi. Konveksiyon ya da buzun içinde yavaşça çözdürme yoluyla yeniden ısıtılan dokularda oluşan hasarlar bu kez gözlemlenmedi.

Bischof'un dokuları aşırı düşük sıcaklıklarda muhafaza etmek ve aşırı yüksek sıcaklıklarda yok etmek konusunda uzmanlaşan ekibi, deneylerine fare ve tavşan gibi kemirgenlerin organlarıyla devam edip, başarılı olmaları durumunda domuz ve insan dokuları üzerinde çalışmayı umduklarını belirtti. Araştırma, kanser hücreleri üzerinde ölümcül sıcaklıklar uygulama teknolojisinin de yolunu açmış görünüyor.

Sonuçları Science Translational Medicine dergisinde yayımlanan araştırma, Ulusal Bilim Derneği (NSF) ve aynı zamanda ABD ordusuna bağlı tıbbi araştırma merkezi tarafından finanse edildi.

2016 verilerine göre ABD'de organ nakli için bekleyen 120 binden fazla insan var. Her 10 dakikada bir nakil bekleyenlerin listesine biri daha ekleniyor. Yılda 8 bin kişi, organların zamanında bağışlanmaması nedeniyle hayatını kaybediyor ve her gün organ nakli için bekleyen 22 kişi ölüyor.

ABD'de geçen yıl 33 bin 600 insan organ nakli sayesinde hayata döndü ve 1988'den bu yana yaklaşık 683 bin nakil gerçekleşti.