#

Kıtalar Yeniden Birleşiyor

Bilim Dalları
Etiketler

Süper gelgitler, uzmanlara göre yılda 5 cm. hızla ilerleyen kıtaları yeniden birbirine yaklaştırıyor. Bilim insanlarına göre, kıtalar günümüzden 250 milyon yıl sonra yeni bir süper kıta oluşturacaklar. Cambridge Üniversitesi'nde yapılan araştırma bir sonraki süper kıtaya şimdiden Aurica adını verdi.

Pangaea yani yeryüzündeki tüm kıtaların tek bir parça olduğu son dönem, 300-180 milyon yıl kadar önceydi. Bir sonraki süper kıta ise bilimsel tahminlere göre 250 milyon yıl içinde oluşacak; Atlas Okyanusu ve Büyük Okyanus arasındaki mesafe kapanarak Asya kabuğunun kırıldığı alanda yeni bir okyanus ortaya çıkacak.
Süper kıta döngüsü 400-600 milyon yıl
Bir başka deyişle süper kıta döngüsü 400-600 milyon yıl. Kıtaların uzaklaşıp yeniden buluşmaları sürecine “süper kıta döngüsü” deniyor ve bilim insanları Dünyamızın mevcut döngünün 180 milyon yılını tamamladığını açıklıyor.
Levhalar hareket halinde oldukları için, okyanus havzaları da şekil ve büyüklüklerini değiştirebiliyor. Örneğin, Atlas Okyanusu bugün tırnaklarımızın uzama hızında büyüme gösteriyor; yılda birkaç santimetre kadar. Büyük Okyanus’ta ise büyüme süreci daha yavaş bir seyir izliyor.

Son 2 milyon yılda gelgitler büyüdü
Okyanus havzalarındaki bu hareketlerin gelgitler üzerinde muazzam bir etkisi olduğunu söyleyen uzmanlar, gelgitlerin okyanuslar üzerinde çok uzun dalgalarla hareket ettiğini; zirve yaptıkları iki nokta arasında 1000 km. kadar mesafe bulunduğunu ekliyor. Buna göre, dalganın hareket şeklini büyük ölçüde okyanus havzasının şekli ve derinliği kontrol ediyor ve eğer okyanus yeterli büyüklüğe sahipse – havzanın boyu dalganın ya da "rezonans" ın yarısıysa – gelgitler çok büyük olabilir.
Neden Atlas Okyanusu’ndaki gelgitler daha güçlü?
Uzmanlar gelgit periyodunu şöyle açıklıyor: "Gelgit periyodu, Dünya'nın, Ay’ın ve Güneş’in hareketleri tarafından; bir okyanus havzasının doğal periyodu ise, geometrisi ile belirlenir. Bugün Kuzey Atlantik rezonansa çok yakındır çünkü bu iki periyot neredeyse aynıdır. Bu nedenle de Atlas Okyanıusu'ndaki gelgitler, Büyük Okyanus ya da Hint Okyanusu'ndakilerden daha büyüktür. Ancak bu hep böyle sürmez çünkü okyanus havzasının şekli ve büyüklüğü bu devasa gelgitleri uzun vadede kaldıramaz."
Peki süper kıta döngüsünün yarısına yaklaşmakta olduğumuza göre, 250 milyon yıl sonra kıtalar bir araya geldiğinde neler olabilir?
250 milyon yıl sonrasının senaryosu
Araştırmacılar, bilgisayar modellemesi kullanılarak yaptıkları incelemede, gelgitlerin çok büyük olduğu bir dönemin başında olduğumuzu gördüler. Zaman içinde gelgitler belirgin ölçüde zayıflayacak, 150 milyon kadar yıl sonra yeniden büyüyecekler. Ve yeni süper kıta oluşurken şimdiki enerjilerin yarı seviyesi kadar küçülecekler.

 

REFERENCES

  • 1. https://theconversation.com/supercontinent-formation-may-be-linked-to-a-cycle-of-supertides-94929
  • 2. https://www.sciencealert.com/earth-becoming-pangaea-supercontinent-once-more-supertide-cycle
  • 3. https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/2017GL076695