“Hobbit” Daha da Küçükmüş

Yeni fosil parçası cüce insansı tezini doğruluyor…

Endonezya’nın Flores adasında yeni bulunan bir çene kemiği parçası ile birkaç diş, 12 yıl önce aynı adada keşfedilen ve antropoloji dünyasını sarsan fosilin, hastalıklı bir bireye ait olmayıp 1 metre boyunda küçük bir insansı (hominin) türüne ait olduğunu gösterdi.

Flores adasındaki Liang Bua mağarasında bulunan ve Homo floresiensis bilimsel adı verilen hominin, popüler medyada İngiliz yazar J.R.R. Tolkien’in romanının cüce kahramanlarının adıyla “Hobbit” diye ünlenmişti. Ancak, 60.000 yıl öncesine tarihlendirilen fosilin, yeni bir hominin türü olmayıp, “küçük kafa” (mikrosefali) hastalığıyla doğmuş bir bireye ait olabileceği de bazı antropologlarca ileri sürülmekteydi.

Farklı ülkelerden araştırmacılardan oluşan bir ekibe göre Liang Bua’dan 74 km uzakta Mata Menge’de keşfedilen ve özellikleri Nature dergisinde yayımlanan yeni fosil parçalarıysa aynı adada çok daha önce yaşamış ve daha da küçük boyutlu bir insansıya ait. Küçük bir alt çene parçası ve dişlerin bulunduğu katman örnekleri üzerinde radyometri yöntemleriyle yapılan tarihlendirme, kemiklerin 700.000 yıl öncesine ait olduğunu gösteriyor. Çene üzerinde “20 yaş dişinin” de yer alması, kemiğin yetişkin bir bireye ait olduğunun kanıtı. Yeni örnek, ilk hobbitinkinden yüzde 20 daha küçük ve 5 yaşındaki bir günümüz çocuğunun çene kemiğinin boyutlarında.

Araştırmacılar, Homo floresiensis’in adaya 1 milyon yıl önce “muhtemelen yakındaki Java ya da Sulawesi adalarından birinden tsunamiler ile sürüklenerek” ulaşan bir Homo erectus insansı türünden soy aldığı düşüncesindeler.

Ekibe göre adanın kıt kaynakları “ada cüceleşmesi” denen bir olguyla türlerin küçülmesine yol açıyor. Bu koşullar, küçük boyutlu canlılara evrimsel avantaj sağladığından, yüzbinlerce yıllık evrim sürecinde türler küçülüyor. Adada cüce fil fosillerinin bulunması, bu senaryo için güçlü bir kanıt olarak gösteriliyor.

Ancak bazı antropologlarsa, ikinci bir kafatası bulunmadan ilk hobbitin mikrosefali nedeniyle küçük kafalı bir bireye ait olduğu görüşünü terk etmeyecekleri anlaşılıyor.