Hayatın Zorlukları vs Politik Görüşümüz

İşsizlik, hastalık, iflas, ardı arkası gelmeyen sıkıntılar… Olumsuz yaşam deneyimlerinin sürekliliği insanları popülist veya aşırı uçtaki politik görüşlere itiyor olabilir mi? Cevabı Toronto Üniversitesi’nden psikolog Daniel Randles’ın araştırmasında. Sonuçlar bir süre önce Social Psychological and Personality Science (Sosyal Psikoloji ve Kişilik Bilimi) dergisinde yayımlandı.

Randles, siyaset bilimci olmamasına karşın, bu araştırmanın giderek artan popülist politikalara ışık tutabileceğini belirtiyor. “Son birkaç yıldır siyasetin keskinleştiğine dair genel bir kanı var. Aşırı uçlardaki adayların popüler hale gelmesinin arkasında, onu destekleyenlerin hayatlarında beklemedikleri zorluklar deneyimliyor olmaları olabilir.”

Araştırma kapsamında, ABD’den 1600 katılımcıya 2006-2008 yılları arasında tekrarlanan testler yapılmış. Katılımcılara, politik düşünceleriyle birlikte kişisel hayatlarında karşılaştıkları olumsuzluklar sorulmuş. Katılımcılar, boşanmadan hastalığa, kaza ve sakatlanmadan işsizliğe çok çeşitli ve beklenmedik olumsuzluklar deneyimlediklerini belirtmiş.

Randles, kişilerin –sağ ya da sol– politik görüşlerinden bağımsız olarak, olumsuz deneyimlerin tutumlarını sertleştirdiğini görmüş. Özellikle hayata ve olaylara “siyah ya da beyaz” olarak bakan kişilerin, aşırı uçlara meyletme konusunda daha hassas olduklarını gözlemlemiş.

Neden böyle olduğu konusuna gelince… Randles, kişilerin, çevresindeki insanların nasıl davranacaklarına dair bir beklenti içinde olduklarına dikkati çekiyor. “İnsan, dünyasındaki bir şeyin aniden değiştiğine inanırsa, hâlâ bozulmamış diğer şeylerin arayışına giriyor.”

Deneyimlenen zorluklar ile fazlasıyla onaylanana meyletme ve bulunduğu yeri kutuplaştırma arasında olumlu bir ilişki olduğu görülüyor. Araştırma ayrıca, olumsuz hayat deneyimleri olan bir kişinin, başka bir kişinin politik görüşünü kutuplaştırma eğilimi edinmesine kalıcı bir etkisi olduğunu da gösteriyor.