Grönland’da Mega Kanyon

NASA tarafından onyıllar boyunca gerçekleştirilen radar taramalarını inceleyen bilimciler, Grönland’I kaplayan miyonlarca yıllık buz örtüsünün altında muazzam bir kanyon bulunduğunu belirlediler.  Bazı dalgaboylarında radyo dalgaları buzdan geçip altındaki kayalardan geri yansıyarak uydu ya da uçaklarda bulunan radarlarca kaydediliyor.

Çalışmayı yürüten Bristol Üniversitesi Coğrafya Bilimleri Bölümü’nden Profesör Jonathan Bamber, adanın ortasından başlayan kanyonun  uzunluğunun 750 kilometreyi bulduğunu ve adayı kuzey doğrultuda katederek  Arktik Okyanusu’na açıldığını belirtti. Bazı yerlerde 800 metre derinliğe sahip  olan kanyon, menderesler çizerek (kıvrılıp bükülerek) akan bir ırmak tarafından oyulmuş izlenimini veriyor ve ABD’de Colorado Irmağının oyduğu Büyük Kanyon’u andırıyor.

Kanyonun varlığı, Antaktika’dakinin aksine buz örtüsünün altında neden göller bulunmadığını da açıklıyor. Buz örtüsünün yüzeyinin ısınmasıyla su, buz kütlesinden derinlere doğru inerek tabana ulaşıyor. Eğer buz örtüsü altında su geniş alanlara yayılıp göllerde toplanıyorsa, bu sürtünmeyi azaltıp buz kütlesinin denize kaymasını hızlandırıyor. Buna karşılık yüzeyden tabana varan su görece dar bir kanal ya da akarsu aracılığıyla tahliye oluyorsa, buz örtüsü yerinde kalıyor.