#

Evrim mi Tesadüf mü?

Bilim Dalları
Etiketler

Afrika, Doğu Asya ve Avrupa’dan toplanan 400 bin genetik örneği içeren yeni bir araştırma, dünyanın farklı bölgelerindeki insan topluluklarının kendine has özelliklere sahip olduğunu öne sürüyor.

Örneğin, Kuzey Yarıküre’deki topluluklar, kuzeye doğru gidildikçe daha uzun boylu olmaya meyilli. Avrupalı Amerikalıların vücut kitle endeksi, Afrikalı Amerikalılara oranla daha düşük; ama Çinli, Endonezyalı ya da Taylandlılardan daha uzunlar. Bunda çevresel faktörler elbette etkili ama çoğu durumda genetik bileşenler rol oynuyor.

Soru şu: Bu farklılıklar doğal seçilimin belirlediği genetik farklılıkların bir sonucu mu? Yoksa “genetik sürüklenme” denilen, genetik değişkenlerin belli bir toplulukta şans eseri daha baskın ya da az rastlanır olmasının etkisi mi?

Cevabı, Afrika, Doğu Asya ve Avrupa’dan toplanan 400 bin genetik örnekte aramış Profesör Jian Yang ve ekibi.

Bir dizi özelliğe odaklanmışlar: boy, vücut kitle endeksi, bel kalça oranı ve kolesterol seviyesi. Bir de dört yaygın hastalığa: koroner kalp hastalığı, tip 2 diyabet, Alzheimer ve şizofreni.

Analizler sonrası, genetik değişkenler, doğal seçilim sonucu gelişen bir karakteristik özellikle ilişkilendiriliyorsa, genetik sürüklenme sıklığı tahmin edilenden daha fazla olmalı sonucuna ulaşmışlar. Çünkü, uzunluk, bel kalça oranı ve şizofreniyle ilişkilendirilen genetik değişkenlerde, “rastgele sürüklenme” daha fazla ayırt edilmiş.

Boyu etkileyen genetik değişkenlere ise, Avrupalılar’da Afrikalı ve Doğu Asyalılara oranla daha fazla rastlanmış ve değişkenlerin, topluluklar arasında gözlemlenebilen farklılıklar ile tutarlı olduğu görülmüş.

Araştırmanın galibi “doğal seçilim” olmuş. Doğal seçilimin boyumuz, şizofreniye yatkınlığımız gibi kompleks özelliklerimizi oluşturan genetik farklılıkları şekillendirdiği anlaşılmış. Araştırma sonuçları, yaygın hastalıkların ardında yatan sağlık risklerinin azaltılmasına da ışık tutacak gibi görünüyor.