En Büyük Radyo Teleskop

Arecibo’nun pabucu damda..!

 

On yıla yakın bir inşaat sürecinin ardından dünyanın en büyük ve en ileri teknolojili radyo teleskopunun “resmi” açılışı 25 Eylül günü Çin’de yapıldı.

500 metre çaplı bir yarım küre biçimli çanak, Porto Riko’da kurulu bulunan 305 metre çaplı Arecibo radyo teleskopunu, hem boyutlarıyla, hem de teknolojisiyle ikinci plana itti.

FAST adı verilen (Five-hundred-meter Aperture Spherical Radio Telescope – Beş yüz metre açıklıklı Küresel Radyo Teleskop) 30 futbol sahası boyutuna ve Arecibo’nunkinden iki kat fazla sinyal toplama alanına sahip.

 Gökbilimciler, teknik donanımının testlerinin ve kalibrasyonunun tamamlanması, ortaya çıkan bazı sorunların giderilmesinden sonra dev teleskopun atarca denen, çok düzenli radyo dalgaları yayan nötron yıldızlarını kataloglayacağını, kütleçekim dalgalarını, evrendeki tüm maddenin yüzde 85’ini oluşturan gizemli karanlık madde ile, aynı şekilde gizemli hızlı radyo dalgası patlamalarını araştıracağını ve Arecibo’nun yaptığı gibi Dünya dışı uygarlıklardan gelen olası sinyallere kulak vereceğini belirtiyorlar.

Üçgen biçimde 4450 alüminyum panelden oluşan yansıtıcı çanak, Çin’in güneyinde Dawodang’da karst denen kireçtaşından doğal çukurlardan birinin içinde kurulu. Gökbilimcileri heyecanlandıran, kayalara sabitlenmiş, bilgisayarlarla koordine edilen 2225 motorla, alüminyum çanağın üzerine oturduğu çelik ağın 47 cm kadar esnetilip çeşitli yönlerde aşağı çekilmesiyle “çanak içinde ikinci bir çanak” oluşturulabilmesi. Parabol biçimli bu ikinci çanakla, Dünya’nın dönüşüne karşın gökyüzünde teleskopun ekseninden 40 derece uzaktaki hedeflere bile doğrudan odaklanılabilecek. Dolayısıyla Arecibo’da yapıldığı gibi, direklere bağlı kablolarla çanağın ortasında havada tutulan alıcının konumunun değiştirilmesi gerekmeyecek. Ayrıca alıcı platformunun ağırlığını 900 tona çıkaran distorsiyon düzeltici aynalara da gerek kalmayacağından, FAST’ın askıdaki alıcısına daha fazla sayıda duyarlı sensör yerleştirilebilecek.