#

Doğuştan Gece Kuşu”ymuşuz

Bilim Dalları
Etiketler

Gece uykuya dalmakta güçlük çeker misiniz? Sorumlusu CRY1 adı verilen bir gen varyantı! Rockefeller Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, “gece kuşu” geni taşıyanların, bu geni taşımayanlara oranla 2-2,5 saat daha geç uyuduğunu tespit etti.

Cell dergisinde yayımlanan araştırmaya göre CRY1, uyku döngüsünü düzenlemekle sorumlu genlerden biri. Rockefeller Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, mutasyona uğrayan bu genin uyuma bozukluğuna yol açtığını söylüyor.

Araştırma, düzensiz uyku döngüsüne sahip 70 kişinin dahil olduğu 6 Türk aileyi inceledi. Gendeki mutasyonun bedenin biyolojik saatini yavaşlatarak kişilerin daha uzun bir günlük döngü yaşamasına, daha geç saatlere dek ayakta kalabilmesine yol açtığını ortaya koydu. Ekip, varyant genin her 75 Avrupalı'dan birinde görüldüğünü hesapladı.

Araştırmacılar, uyuma bozukluğu görülmeyen aile üyelerinde, mutasyonun da görülmediğini ekledi.

Daha uzun bir sirkadiyen saate sahip kişilerin, uyku düzensizliğini sigara tiryakiliği gibi aşabileceklerini belirten Michael Young, kişilerin ilaçlardan önce diğer alternatiflere başvurmasını önerdi.

Sirkadiyen saat, yeryüzündeki tüm canlıların sahip olduğu içsel bir ritim. İnsanların yorgun, aç ya da uyanık olduklarını haber vermekle kalmıyor, vücut ısılarını da düzenliyor. İnsanların yalnızca yüzde 10'u 24 saatten uzun bir gündelik döngü yaşıyor. ''Bu durum bir barmeni rahatsız etmeyebilir ama erken uyanamamaktan şikâyetçi bir cerrah için ciddi bir olumsuzluk oluşturabilir'' diyen araştırma ekibi başkanı Alina Patke, CRY1 adlı varyant geni ilk kez yedi yıl önce kendisine uyuma bozukluğu şikâyeti dolayısıyla gelen bir hastası dolayısıyla keşfettiğini söyledi. Bu kez 46 yaşındaki hastasının ailesinin genlerini inceleyen Patke, Türkiye'deki insanların genetik veri tabanını kullanarak CRY1 taşıyıcılarını tespit etti.

Bilkent Üniversitesi'ndeki araştırmacılarla birlikte çalışan ekip altı aileye ulaştı. Bu ailelere üye 39 kişi CRY1 varyantını taşıyor, 31'i taşımıyordu. CRY1 geni bulunan kişiler için uykunun orta noktası sabah saat 06.00-08.00 arasına denk gelirken, orta nokta bu geni taşımayanlar için 04.00 olarak saptandı.

Gece kuşu olmanın başka genetik nedenleri olabileceğini ekleyen Patke, sıkı bir uyku düzenine bağlı kalmanın, parlak ışık yayan akıllı cihazları yatak odasından kaldırmanın ve sabahları gün ışığına maruz kalmanın uyuma bozukluğunu gidermede yardımı olacağını söyledi.

Yani bu varyant gene sahip olsanız da, kaderiniz uykusuzluk olmak zorunda değil.

REFERENCES

  • 1. http://www.cell.com/cell/abstract/S0092-8674(17)30346-X?_returnURL=http%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS009286741730346X%3Fshowall%3Dtrue
  • 2. http://newswire.rockefeller.edu/2017/04/06/study-identifies-night-owl-gene-variant/
  • 3. http://www.livescience.com/58573-delayed-sleep-phase-disorder-linked-to-gene-mutation.html