Asgardia: Uzayda ilk ülke kuruluyor mu?

Bir dizi uzay araştırmacısı, mühendis, hukukçu ve girişimciden oluşan uluslararası bir grup, geçtiğimiz ay Paris’te düzenledikleri bir basın toplantısıyla Asgardia ismini verdikleri ilk uzay ülkesini kurma planlarını duyurdu. Türkiye’den 40 bini aşkın Asgardia vatandaşı var. Yani iş ciddi!

İnsanlığın uzay macerasında “yeni bir çağ” tartışmalarına konu olan Asgardia projesi, Rus uzay bilimci Igor Ashurbeyli tarafından kamuoyuyla paylaşıldı. “Çılgın bir fantazya” gibi görünse de, girişime öncülük eden Ashurbeyli’nin bilimsel kariyeri ilginç: Basın toplantısında ilk uzay ülkesini kurduğunu ilan edip kendisini Asgardia’nın kurucu başkanı olarak tanıtan Azeri kökenli Ashurbeyli, Viyana’daki Aerospace International Research Center’ın kurucusu, uzay araştırmalarını konu alan Room dergisinin yayımcısı ve UNESCO bilim ve uzay komitesinin de başkanı. Ayrıca Rusya Devlet Bilim ve Teknoloji Ödülü sahibi.

Bu ilk uzay ülkesinin henüz kendisine ait “toprakları” yok ama vatandaşlık başvuruları başladı ve girişimin internet sitesine giren herkes vatandaş olabiliyor. Şu an itibarıyla vatandaş sayısı 500 bini aşmış durumda. Türkiye bu yazının yazıldığı saatlerde 44.482 “Asgardia vatandaşı” ile Çin ve ABD’den sonra üçüncü ülke konumundaydı. Ashurbeyli, Asgardia’nın Birleşmiş Milletler’e onay ve üyelik başvurusunda bulunduğunu da açıkladı.

Barışçıl uzay araştırmaları için dünya ülkelerinin kontrolü dışında bağımsız bir “mekân” yaratmanın yasal çerçevesini oluşturmayı hedefleyen projenin misyonu ise, “uzayda tüm insanlığı koronal kütle atıkları, insan yapımı uzay enkazları ve astroid çarpmalarından koruyacak son teknoloji ürünü bir kalkan sağlamak” olarak açıklandı.

Asgardia’nın ilk aşaması önümüzdeki 18 ay içinde uzaya bir robot uydu fırlatmak. Kurucu üyelerden Ram Jakhu’nun Business Insider’a yaptığı bir açıklamaya göre, bunu, insanların yaşayabileceği, çalışabileceği ve kendi yasa ve düzenlerine sahip olabileceği kalıcı bir uzay istasyonunun kurulması izleyecek. “Dünyadan ayrılmak zorundayız çünkü bu insanın doğasında var” diyor Jakhu, “İnsanlık Afrika’dan da ayrıldı ve tüm yerküreye yayıldı. Yeryüzünün kaynakları tükenecek. Ayrıca, daha önce hiç kimsenin gitmediği bir yere gitmek gibi bir niyetimiz de var.”

Asgardia projesi yeni bir uzay devleti yaratmanın uzay teknolojisinde insanlık yararına gerçekleşecek ilerleme, yenilik ve gelişmeleri şu an var olan katı devlet kısıtlamalarından kurtaracağı kanısında. Science dergisi ise bu sözlerden yola çıkarak girişimin Birleşmiş Milletler Dış Uzay Anlaşması’nı atlatma çabası içinde olduğunu ileri sürüyor. Söz konusu anlaşma, ülkelere ister bir devlet tarafından isterse ticari bir şirket ya da kâr amacı gütmeyen bir kurum tarafından yürütülsün, kendi hava sahalarında gerçekleşen her türlü uzay etkinliğini denetleme görevi veriyor. Bu tür girişimlerin uzayda ya da yerkürede yol açabileceği her tür zarardan ilgili ülkeyi sorumlu tutuluyor.

Asgardia ülkesi henüz herhangi bir diğer ülke ya da Birleşmiş Milletler örgütü tarafından tanınmış, ciddiye alınmış durumda değil. Ram Jakhu, Business Insider’a yaptığı açıklamada, “İnsanların Asgardia ile dalga geçeceğinden eminim” diyor, “ Norm dışı girişimlerle başta hep dalga geçilir. Şaşırtıcı gelişmeler her zaman çılgın bir fikirle başlamıştır. Bilim kurgu bir süre sonra bir bilimsel gerçek haline gelir; bu da henüz yeni başlayan bir girişim.”

Jakhu’nun Asgardia’da yaşayıp yaşamayacağı sorusuna verdiği yanıt ise beklenebileceği gibi: “Neden olmasın… Bence Mars’a gitmekten daha az riskli. Üstelik hoşlanmazsanız, Dünya’ya geri dönmek de daha kolay.”