Seni seçtim!
Pokémon, ilk kez 1998’de video oyunu olarak piyasaya sürüldüğünde hayranları tıpkı animenin başkarakteri, Ash Ketchum gibi Pokémon yakalayıp, onları eğitme şansına erişmişlerdi. Poké-fanlar, eğitmen rolünde hem egzotik diyarlara yelken açtılar hem de başka eğitmenlere karşı kıyasıya mücadele ettiler.
Oyuna yabancı olanlarımız için The Pokémon Company Pokémon’u kısaca açıklıyor:
“Pokémonlar türlü şekle ve boyuta sahip olan, vahşi doğada ya da insanlarla iç içe yaşayan yaratıklardır… Kendi isimlerini söylemenin dışında konuşmazlar. Pokémonlar, sahipleri (“eğitmen” denir) tarafından yetiştirilir ve yönetilirler.”
Neredeyse 20 yıl sonra Pokémon serisi temmuz başında piyasaya çıkan Pokémon Go ile tekrar manşetlerde yerini aldı. Artırılmış gerçeklik teknolojisiyle beraber Pokémon Go geliştiricileri, Pikachu, Bulbasaur, Charmander, Mew ve Clefable’i gerçek hayattaki fanlarıyla bir araya getirdiler.
Oyunun yeni versiyonu bir akıllı telefon uygulaması olup, oyuncular Pokémon bulup, “yakalayabilmek” için telefon kameralarından ve GPS’ten yararlanır. Bu mistik yaratıklar her ne kadar sanal olarak yakalansa da, oyunu oynayanlar, onları fiziksel olarak dışarı çıkıp aramak zorundalar. Kimi Pokémon yalnızca göl veya deniz kenarlarında görülür ve Go oynayanlar yeni tür Pokémon yakalayabilmek için alıştıkları ortamların dışına seyahat edebilmeliler.
Uygulama çıktıktan kısa bir süre sonra, Poké-fanlar, oyunun, onları dışarı çıkıp oynamaya teşvik ederek depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunlarla baş etmelerinde faydalı olduğunu ileri sürerek sosyal medya hesaplarını yorum yağmuruna tuttular.
Psych Central’ın kurucusu, Dr. John Grohol şöyle yazıyor, “Bildiğimiz üzere egzersiz depresyona çok iyi geliyor (diğer birçok psikolojik bozukluk gibi), fakat depresifken kendinizi egzersiz yapmaya motive etmek oldukça güçtür.” Bu da Pokémon Go’nun oyuncuların psikolojik durumlarına etkisi hakkında önemli bir ipucu sayılabilir.
Başka uygulamaların yapamadığını Pokémon Go nasıl yapıyor?
90’lar geri geldi… Ama farklı bir şekilde
North Dakota Eyalet Üniversitesi’nden Dr. Clay Routledge, Pokémon Go’nun fanları için eski hatıraları su yüzüne çıkardığını öne sürüyor. Nostaljik duygular da dolayısıyla bir “mutluluk” hissi yaratıyor. Pokémon’un yeni versiyonuyla serinin hayranları, oyunu daha önce hiç deneyimlemedikleri bir şekilde oynayabiliyorlar.
Routledge’a göre, “Nostalji temelinde sosyal bir kavramdır. Eski hatıralar çoğunlukla başka insanları içinde barındırır ve bu hatıralara geri gitmek insanlarda aidiyet duygusunu artırır.” Pokémon Go, oyunculara yaşattığı nostaljik deneyim ve kamçıladığı sosyal birliktelik ruhuyla onları büyüler.
Yanık hastaları için Pokémon Go
Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi Yanık Merkezi’nde (University of Washington Medicine Burn Center) çalışan doktor ve araştırmacılar Pokémon Go’yu minik hastaların fizik tedavileriyle bütünleştirmeye başladılar bile. Harborview Yanık ve Pediyatrik Travma Bakım Kliniği’nden Psikolog Shelley Wiechman’a göre Pokémon Go, yanık hastalarının yaşadıkları acıyı, dikkatlerini acı dışında bir yere çekerek hafifletiyor.
Ayrıca oyun yalnızca psikolojik faydalarıyla hastalara iyi gelmiyor, aynı zamanda bedenin hareket etme motivasyonunu tetikleyerek, onların fizik tedavilerine de yardımcı oluyor. Araştırmacılara göre Pokémon Go, hastaları hem hareket ettiriyor hem de vücutlarının enfekte olmuş kısımlarını aktif tutarken tıpkı iyi bir kitap veya aksiyon filminin yaptığı gibi zihinlerinin acıya odaklanmasını engelliyor.”
Çıkarımlarımız
Sanal gerçeklik teknolojisi, oyunların psikolojik anlamda etkilerini incelemek için ilginç araştırma kapılarını aralıyor. Ruh sağlığı, Pokémon Go’yu geliştirenler için her ne kadar ilk hedef olmasa da, kuşkusuz Pokémon Go psikoloji ve teknoloji alanlarında yeni açılımlar için bir temel oluşturuyor.
Pikachu şimdilik ilk yardım çantamızda bulunsun!
REFERENCES
- 1. Motraghi, E. T., Seim, W. R., Meyer, C. E., & Morissette, B. S. (2014). Virtual reality exposure therapy for the treatment of posttraumatic stress disorder: A methodological review using CONSORT guidelines. Journal of Clinical Psychology, 70, 197-208. DOI
- 2. https://www.psychologytoday.com/blog/more-mortal/201607/pok-mon-go-and-the-power-nostalgia
- 3. http://www.seattletimes.com/seattle-news/health/harborview-uses-pokmon-go-in-patient-recovery/
- 4. http://psychcentral.com/blog/archives/2016/07/11/pokemon-go-reportedly-helping-peoples-mental-health-depression/
- 5. http://www.pokemon.com/us/parents-guide/