Kaygıyla Baş Edebilirsiniz

Hepimiz kaygılanırız. Kaygı, bir bilinmezle karşı karşıya kaldığımızda ve kendimizi gerçek veya algılanmış tehditlerle yüz yüze bulduğumuzda su yüzüne çıkar. Elbette ki kaygının psikolojik (endişe, tedirginlik) ve bedensel (terli avuçlar, kuru ağız, vb.) etkilerine katlanmak bazen zor gelebilir. Oysa, beynin (ve bedenin) kaygıya verdiği tepki, evrimsel anlamda önemli bir yere sahiptir.

Gerçek bir tehlike karşısında kendimizi kaygılı hissetmemiz sağlıklı ve normaldir. Okul, iş, faturalar ve sağlıkla ilgili kaygıların hepsi gerçektir ve sizi etkileyebilir. Kaygı, gündelik yaşamınızın önüne geçmeye başladığı zaman sağlıksız ve olumsuz bir hale gelir.

Kaygı bozukluğu vs. Gündelik kaygı

Kaygı bozukluğu olan kişiler gündelik yaşamı engelleyen aşırı kaygı ve gerginlik yaşarlar. Aşırı kaygı durumu 6 ay ya da daha fazla sürebilir. Kaygı bozukluğu olanlar görünürde kaygılarını tetikleyecek bir durum olmadığında bile endişelenmeye başlayabilirler. Oysa gündelik kaygılar para, iş performansı ve güvenliği gibi konulara dayanır. Ayrıca kaygı bozukluğu uyku problemleri, sinirlilik, kaslarda gerginlik, odaklanmada güçlük, yorgunluk veya huzursuzlukla ilintilidir.

Kendinizi “gündelik kaygı” eşiğini geçerken bulursanız ve hayatınızdaki stresle etkili bir şekilde baş edemediğinizi düşünürseniz bir uzmandan destek almak iyi olacaktır. Diğer yandan, gündelik kaygının üstesinden gelebilmeniz için üç yol aşağıda sizin için sıralandı:

Kendinize iyi davranın

Özanlayış kaygılı düşüncelerle ve duygularla baş etmenin önemli bir parçası. Öz-anlayış konusunda önde gelen uzmanlardan Dr. Kristen Neff, şöyle anlatıyor:

“Acıyı soğukkanlılıkla görmezden gelmek yerine durup, kendinize ‘şu anda zorlanıyorum, şu anda kendimi nasıl rahatlatabilirim ve kendimle ilgilenebilirim’ deyin.”

Zorlandığınızı düşündüğünüzde yaşadığınız olayın güçlüğünü fark edin ve mola verin; yürüyüşe çıkın, çay ya da kahve için, sevginizi verebileceğiniz herhangi bir şeyi yapın.

Farkındalık çalışın

Farkındalık merakla ve şefkatle içinizden yükselen ne varsa, onlarla kalmayı seçme çalışmasıdır. Türkçeye bir tür farkındalık olarak çevirebileceğimiz İngilizce “mindfulness” kavramı, şu an olup biteni içsel ve fiziksel dünyada deneyimlediklerimizle birlikte olduğu gibi kabul edip, kucaklama çabasıdır bir tür. Kaygılı duygu ve düşünceler yükselmeye başladığında, onların farkına varıp kabullenmeye başlayın. Herhangi bir şeyi düzeltmeye çalışmadan hangi duyguların ortaya çıktığını zihninize not edin. Daha sonra kendinize şu soruyu sorun: Burada gerçek bir tehlike var mı? Eğer varsa kendinizi güvenli bir yere alın, ama yoksa o anda size rahatsızlık veren duygular eninde sonunda kaybolacak. Kaygılı düşünce ve hisler uzaklaşana kadar nefesinizin doğal iniş ve çıkışına konsantre olun.

Duygu durumunuzu yogayla iyileştirin

Michaela Pascoe (İsveç) ve Isabelle Bauer (ABD) 2015 yılında yoganın stres ve duygu durumu üzerindeki etkileriyle ilgili bir meta-analiz yaptılar. Çalışma sonuçları yoganın duyguları olumlu bir şekilde etkilediği yönündeydi. Araştırmacılar aynı zamanda yoganın tansiyon, kalp ritmi, kortizol ve sitokin (hücresel aracı görevi yapan ve bağışıklık tepkisini kontrol eden lenf hücreleri tarafından salgılanan protein) üzerindeki değişiklerle ilişkisi olduğunu belirttiler.

Özetlersek, kaygı hayatımızın bir parçası ve de vücudun ve beynin strese verdiği sağlıklı bir tepki. Özanlayış ve farkındalık çalışmalarını deneyerek ve yoga yaparak psikolojik ilk yardım kitinize önemli bazı araçlar koymuş olacaksınız.