#

Kene Nasıl Yapışır?

Bilim Dalları

Yurdumuzda da görülme sıklığı artmaya başlayan  öldürücü Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı vakalarının çoğalmasıyla adını daha çok duyurmaya başlayan kene, Amerika ve Avrupa’daki şöhretiniyse, bulaştırdığı Lyme hastalığına borçlu. Bu hastalığa yol açan Ixodes  cinsinden  “orman kenesi”  diye bilinen Ixodes ricinus türünün kanını emeceği canlıya nasıl kenetlendiği,videolarla görüntülendi.  

Berlin Charité Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi’nden Dania Richter yönetimindeki ekibin belirlemelerine göre sekiz bacaklı Arachnidae alt sınıfından olan Ixodes, gıda kaynağı olan kanı emebilmek için kanca ve testereye benzer ağız donanımlarını kullanıyor. Kene, önce chelicerae denen dikenli iki ağız parçasını (fotoğrafın üst tarafında) deriyi yoklamak ve delmek için kullanıyor. Bunların üzerindeki mikroskopik kancalarla deriye tutunan kene bu organları sokup çıkararak deriyi araladıktan sonra  dikenli bir dile benzeyen hipostom adlı yapıyı (resmin alt tarafı) deri içine sokarak kenetleniyor. Ardından, bu üç parçayı bir araya getirerek bir tüp oluşturuyor ve yaklaşık bir hafta sürecek kan ziyafetine başlıyor. Keşfedilip çıkarılmayı önlemek için tükürüğüyle,kanın pıhtılaşmasını, kaşıntıyı ve şişmeyi önleyip acıyı baskılayan kimyasallar salgılıyor.

 Adını, 1975’te üstüste vakaların görüldüğü ABD’nin Connecticut eyaletindeki  Lyme kasabasından alan hastalık, Borrelia ailesinden bakterilerin bulaştığı kenelerin ısırığıyla igeçiyor. Kenenin yapıştığı yerde gelişen ve hedef tahtası biçiminde bir kızarıklıkla kendini gösteren hastalık, antibiyotiklerle tedavi edilmezse eklemler, kalp ve merkezi  sinir sistemini etkiliyor. 

 

REFERENCES

  • 1. “How Ticks Get Under Your Skin”,ScienceNOW, 29 Ekim 2013
  • 2. http://en.wikipedia.org/wiki/Lyme_disease