En Yaşlı Güneş Sistemi

Evrenin Yaşına Yakın Gezegenler…

Jiroskoplarının bozulması nedeniyle artık görevini sınırlı ölçekte yerine getirebilen gezegen avcısı Kepler uzay aracının daha önce gönderdiği verileri tarayan gökbilimciler, 4,5 milyar yaşındaki  Güneş Sistemimizin 2,5 katı yaşta bir yıldızın çevresinde dolanan beş gezegenin varlığını belirlediler.

Çalışmayı yöneten Birmingham Üniversitesi gökbilimcilerinden Bill Chaplin, “Dünya oluştuğunda, bu gezegenlerin her birinin yaşı, Dünya’nın şimdiki yaşından fazlaydı” diyor.

Dünya’dan 117 ışıkyılı uzaktaki Kepler-444 adlı yıldız ve gezegenlerinin 11,2 milyar yaşında olduğu hesaplandı. Bu da, sistemin 13,8 milyar yaşındaki evrenin ilk gençlik evrelerinde oluştuğunu gösteriyor. Yıldızın önünden geçerken ışığında yol açtıkları küçük azalmaların Kepler tarafından saptanmasıyla keşfedilen beş gezegenin hepsi de Dünyamızdan küçük. Biri  yaklaşık Merkür kadar, biri Dünya ve Venüs’ten biraz küçük, geri kalan üçü de aşağı yukarı Mars boyutlarında. Gezegenlerin hepsi yıldıza 12 milyon kilometreden daha yakın yörüngelerde dolanıyorlar ve yıldız çevresindeki turlarını 10 günden daha kısa sürede tamamlıyorlar. Karşılaştırmak için, kendi sistemimizde Güneş’e en yakın gezegen olan  Merkür, yıldızımıza yaklaşık 46 milyon km uzaklıkta bir yörüngeye sahip.

Kepler-444’e bu yakınlıkta olan gezegenler, yaşam için gereken sıvı suyun varlığına izin veren sıcaklıklarda bulunan “yaşam kuşağı” adlı bölgede yer alamayacaklarından çok yüksek yüzey sıcaklıklarına sahipler. Dolayısıyla okyanus ve atmosferlerini kaybetmiş, kavrulan çıplak kayalardan ibaret dünyalar oldukları düşünülüyor.

Sistemin yaşı, yıldızın parlaklığının bir yıl boyunca dakikada bir ölçülmesiyle derlenen verilerden çıkarılmış. Parlaklıkta saptanan çok küçük değişimler ses dalgalarının yıldız içinde yayılma hızının hesaplanmasını sağlıyor. Bu da, yıldızdaki hidrojenin helyuma olan oranını, dolayısıyla da yıldızın yaşını ortaya koyuyor.  Yıldızlar merkezlerindeki hidrojen çekirdeklerini nükleer tepkimelerle birleştirip helyuma dönüştürerek dış katmanlarının muazzam baskısını dengeleyen enerjiyi üretirler. Yıldızın çekirdeğinde biriken helyumun miktarı da yıldızın yaşının hesaplanmasını sağlar.