Arkadaşım Robot, Ağacın Arkasındasın; I Got You!

Çocukken ikinci dil öğreniminin çok kolay ilerlediği düşünülse de, bu her zaman ve her çocuk için geçerli olmayabiliyor. Koç Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Aylin Küntay, Tilbe Göksun, Junko Kanero, Vasfiye Geçkin, Ezgi Mamus ve Cansu Oranç’tan oluşan ekiple, L2TOR (Second Language Tutoring Using Social Robots) adlı projede, okul öncesi dönemde robotların çocukların ana dillerinin yanında ikinci bir dili öğrenmelerine nasıl destek olabileceklerini araştırıyoruz. Proje kapsamında, okul öncesi yaş grubundaki (4-5 yaş) çocukların ikinci dil öğrenme ortamlarına destek olacak bir robot “arkadaş” geliştirmeyi hedefliyoruz.

Avrupa Komisyonu’ndan alınan fonla ve 5 farklı ülkeden araştırmacılar tarafından yürütülen L2TOR projesi, anadil olarak Felemenkçe, Almanca ve Türkçe konuşan çocukların İngilizce öğrenimlerine odaklanıyor. Geliştirilen programlar ileriki aşamalarda Türkçeyi ikinci dil olarak öğrenme ortamlarına da aktarılacak. Şu an yürütülen ilk aşamada, çocukların yer-yön belirten sözcükler (örn. üzerinde, altında) kullanarak mekânsal düşünme becerilerini veya basit işlemler (örn. sayı sayma, basit toplama işlemleri) yaparak matematiksel düşünme becerilerini geliştirecek İngilizce bir program hazırlanıyor. İkinci aşamada ise, Hollanda ve Almanya’da yaşayan Türk göçmen çocuklarının bulundukları ülkenin dilini öğrenme sürecinde robottan destek almasının sağlanması hedefleniyor.

Bu amaçları gerçekleştirmek için projenin Türkiye ayağında, İngilizce öğrenen okul öncesi çocukları öncelikle anaokullarındaki öğrenme ortamlarında gözlemlenecek. İngilizce derslerindeki, öğrenci-öğrenci ve öğretmen-öğrenci arasındaki iletişim incelenecek. Bu sayede teknik, pedagojik ve gelişim psikolojisi yönlerinden çocukların ikinci bir dili diğer insanlardan nasıl öğrendiklerini ve bu öğrenimin robot aracılığıyla nasıl sağlanacağı belirlenecek. Bu gözlemlerden edinilen bilgiyle üç modülden oluşan ve dokuz kısa ders/etkinlik içeren bir program hazırlanacak. Bu etkinliklerde, çocukların robot “arkadaş” ve tablet bilgisayar ile bire bir çalışarak mekânsal ve matematiksel düşünme becerilerini ikinci bir dilde öğrenme süreci gözlemlenecek.

Dersler uygulanmadan önce ve tamamlandıktan sonra çocukların uzamsal bilişsel becerileri ve matematiksel düşünme becerileri ölçülecek. Robotlarla sosyal etkileşim içinde öğrenen çocukların, yalnızca tablet bilgisayarda çalışan çocuklara göre bu becerileri ikinci bir dilde daha hızlı ve doğru bir şekilde öğreneceği hipotezi test edilecek. Yeni konu öğrenimi sırasında robottan yardım alan çocukların öğrenme konusunda daha motive, test kısmında da daha başarılı olacağı öngörülüyor. Ayrıca robot, test sırasında zorlanan çocuklara bir arkadaş gibi yardımcı olacağı için de bu çocukların ikinci dil öğrenim başarısının artması bekleniyor.